آینه جم؛ سید مهدی حسینی؛ کارشناس ارشد حقوق
بخش اول:
حکمرانی خوب وتلاش در راستای تحقق آن در اغلب حوزه های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی مدت زیادی نیست که مد نظرمسئولین و برنامه ریزان این حوزه ها قرار گرفته است. تغییر ایده حکومت به حکمرانی موجب شده این امر به عنوان یکی از اهداف و برنامه های سازمان ها و نهادها قرارگرفته و در جهت رسیدن به مطلوب نهایی از هیچ کوششی فروگذاری ننموده اند؛ لذا با ارائه راهکارها در پی تحقق شاخص ها و اصول حکمرانی خوب می باشند.از سوی دیگر، مفهوم حکمرانی خوب در شهرداری های ایران نیز اندک زمانی است که مورد توجه مدیران شهری قرار گرفته وگام های موثری نیز برداشته شده است. اما متاسفانه با همه فعالیت های صورت گرفته در جهت تحقق این مهم ، به دلایلی همچون قانون گریزی ، فقدان مدیریت علمی وتخصصی، عدم اجرای پژوهش های کاربردی، نگاه قشری و سطحی به شهر وشهروندان، کمبود سازمان های مردم نهاد در جهت نظارت بر مدیران شهری و عدم شفافیت و پاسخگویی در حوزه شهرداری ها، اندیشه حکمرانی خوب شهری به جایگاه واقعی وحقیقی خود نرسیده است . نظارت مردم، جذب نیروهای متخصص وکارآمد، تلاش نمایندگان مردم در شوراهای اسلامی شهرها و تشکیل انجمن های مردم نهاد در حوزه های شهری می تواند تاثیرات مطلوبی جهت تحقق حکمرانی خوب شهری داشته باشد.
موانع تحقق شاخص حکمرانی خوب در شهرداری ها
شهرداری های ایران از تاریخ تاسیس تاکنون وظایف و اختیارات متعدد در دوره های زمانی مختلف به آنها واگذار گردیده است. تامین آب وبرق شهرها،تهیه ارزاق عمومی و تنظیم بازار ، اداره کتابخانه های عمومی شهر، نظارت برساخت وسازها وصدور پروانه ساختمان،مسئولیت بستر وحریم رودخانه های واقع در محدوده شهر، بهداشت عمومی شهراز جمله وظایفی که به عهده این سازمان گذاشته شده بود. اما به تدریج و با درآمدزا شدن برخی از این وظایف دولت برخی از این امور را از شهرداری ها منفک وخود تصدی گری آنها را به عهده گرفت. سپس با استقلال مالی شهرداری هاجهت خودکفایی اقتصادی، منابع درآمدی پایدار را جهت جایگزینی معرفی ننمود. این اقدام دولت به مثابه رها سازی شهرداری ها وکمرنگ تر شدن نقش دولت در توسعه شهرها بود. ازسوی دیگر، در شرایطی که شهرها به دنبال توسعه زیر ساخت های خود بودند، شهرداران اکثریت شهرها بدون رعایت برخی قوانین و مقررات اقدام به فروش تراکم غیر مجاز و تغییرکاربری های حیاتی و مهم شهرها از جمله فضاهای آموزشی، فضای سبز و باغات نمودند، بطوریکه اساس طرح جامع و تفصیلی بیشتر شهرهای ایران دچار تغییرات بنیادین گردید. حاشیه نشینی که به دنبال گران شدن اراضی و مسکن در مراکز و نقاط اصلی شهربوجود آمده بود، پدیدار گردید و مشکلات وخطرات جبران ناپذیری را بر پیکره کلان شهرها ایجاد نمود. لذا به نظر می رسد عواملی همچون: عدم حاکمیت قانون، عدم توجه به مشارکت و مسئولیت پذیری، فقدان پاسخگویی و انتقاد پذیری، عدم شفافیت و فقدان جریان آزاد اطلاعات وکمبود نیروهای متخصص وکارشناس در حوزه شهرداری ها از عمده دلایل موانع تحقق حکمرانی خوب در شهرداری های ایران می باشد.
* سید مهدی حسینی وکیل دادگستری
[کد خبر:AJ35967]
