آینه جم؛ طالب موذنی، دکترای مهندسی مخابرات و محقق سابق دانشگاه نوادا لاس وگاس در مصاحبه ای با محوریت انتخاب شهردار جدید شهر جم و نقش شهروندان در اداره  شهر نظرات خود را بیان کرد:

به نظر شما زیست بومی، آمیختگی با فرهنگ شهر و داشتن دغدغه واقعی و بلند مدت برای شهر برای انتخاب شهردار اهمیت دارد؟ دلایل خود را توضیح دهید.
قطعاً زیست بومی و آمیختگی با فرهنگ شهر مهم است. در اخلاق چه از نوع سنتی و چه از نوع مدرن آن یکی از مؤلفه های اصلی این است که در رفتار با طرف مقابلمان ابتدا جای خود را با او عوض می کنیم. یعنی با طرف مقابل اگر می خواهیم بکنیم اول ببینیم اگر جای او بودیم دوست داشتیم چگونه با ما رفتار کند. این شیوه به نظرم در مورد یک شهردار خوب هم قابل اطلاق است. به این صورت که یک شهردار باید بتواند شهروندانش را درک کند و با نشستن در جایگاه شهروندان بتواند بر اساس همان توقعی که شهروندانش از یک شهردار دارند، کارش را انجام دهد. دوم اینکه شهر جم وضعیت ویژه ای دارد. به لحاظ زیست بومی، به خاطر تغییر آنی جمعیت نمی توان گفت که شهر تنها از آن جمی هاست. معیار فرهنگ شهری و زیست بومی برای شهردار آینده تنها این نیست که در فرهنگ سنتی شهروندان شهر جم زندگی کرده باشد.
آیا انتخاب شهردار بومی حمایت از جوانان و تحصیل کرده های شهر محسوب می شود یا خیر؟ دلایل خود را ذکر کنید.
نه لزوما. منطقاً انتخاب شهردار بومی حمایت از تنها یکی از جوانان و تحصیل کرده های شهر محسوب می شود. جوانان و تحصیل کرده های یک شهر بیش از یک نفر هستند و به لحاظ منطقی اگر ببینیم یک جمی شهردار جم شده است.
یعنی اینکه از یکی از افراد جمی حمایت شده است. حمایت از اشخاص بومی یعنی استفاده کردن از آنها در تصمیم گیری و ساخت شهر است و بسی فراتر از استخدام آنها در نهاد شهرداری است.اینکه قانون تعیین کرده که اعضای شورای شهر باید از محدوده شهر باشند و بومی آن شهر باشند به خاطر همین است.
چرا چنین شرطی برای نمایندگی مجلس نگذاشته اند؟ متولیان شهر اگر واقعا می خواهند از جوانان و تحصیل کرده های شهر حمایت کنند.
باید در عمل، تخصص و دیدگاه آنها در تصمیم گیری های نهایی خود اثر بدهند. نه فقط به صورت کلیشه ای و ظاهری آنها را به جلساتی دعوت کنند و بعد کار خودشان را بکنند. معتقدم به مانند کشورهای پیشرفته، برای مسایل بحث انگیز و خیلی مهم شهر، شورای شهر بهتر است شورای مشورتی با حضور اشخاص صاحبنظر شهر تشکیل دهد و تصمیم نهایی را با حضور و حتی با رأی آنها مصوب کند.
شورای اصلی به نظرم بهتر است بیشتر نقش نمایندگی شهر در مجامع بیرون از منطقه ایفا کند و اختیار حل مسایل داخلی شهر را بیشتر به صاحبنظران و نخبگان شهر واگذار کند. آن وقت این می شود حمایت واقعی از جوانان و تحصیل کرده های شهر.
ویژگی های یک شهردار ایده آل در زمینه رشته تحصیلی، آسیب شناسی مسائل اجتماعی و فرهنگی و تجارت گذشته، قدرت سیاسی و مبلمان شهری بیان کنید.
بهترین شهردار برای جم، متخصص ترین شهردار است. با توجه به وضعیت در حال گذار شهر جم، به نظرم تخصص و مهارت اصلی ترین معیارها باید باشد. همانطور که در ماشینی که در حال عبور از پیچ سخت و شیبداری است، ماهر بودن راننده حرف اول را در گذراندن ماشین از این وضعیت می زند، شهردار جم هم در این وضعیت بیش از هر زمانی باید چنین ویژگیی داشته باشد. به خاطر همین، در زمینه رشته تحصیلی، بهترین انتخاب کسی است که تحصیلات دانشگاهی مرتبط با شهرسازی خوانده باشد. به لحاظ آسیب شناسی و مسائل اجتماعی و فرهنگی هم با توجه به پاسخ سؤال اول، قطعاً استفاده مؤثر شهردار از مشاوران این حوزه می تواند کارگشا باشد. به لحاظ قدرت سیاسی البته با توجه به اینکه نه شهرداری نهادی سیاسی است و نه جم، شهری سیاسی است، این ویژگی اهمیتی ندارد. همینکه محافظه کار نباشد کافی است. همانطور که گفتم ملاک اصلی، تخصص در شهرسازی است.
نکته دیگر توجه به بافت جدید شورای شهر است. با توجه به اینکه در این شورا، هم اشخاص با سابقه در شهرداری داریم و هم اشخاص با تجربه در شورای شهر، اکنون برای شهرداری شخصی قوی لازم است که بتواند پا به پای آنها کار کند، یعنی هم متخصص باشد و هم مجرب. با ترکیب جدید شورا، شهردار گوش به فرمان مناسب نیست. شهردار صاحب فکر و دیدگاه همراه با خلاقیت و جسارت در برنامه ریزی لازم است. به این نکته هم توجه کنیم که اعضای شورای منتخب فعلی در انتخابات اخیر شورا هیچ برنامه ای برای آینده شهر مشخص نکردند و مردم صرفاً به شخص آنها رأی دهند و نه برنامه مشخص آنها. لذا اکنون به شهردار با برنامه نیاز داریم.
بنظر شما اولویت شهر برای 4 سال آینده چیست و چشم انداز شهر در به کدام سمت باید دیده شود؟
اولویت در توسعه افقی شهر است و اگر افقی برای شهر جم بتوان دید در توسعه افقی شهر است. با توجه به تراکم بالای جمعیت در مرکز شهر و عدم امکان تغییرات اساسی در بافت شهری این قسمت، بهتر است که شهرداری سرمایه اش را صرف مرزهای شهر، بیرون شهر و حتی بیابان های اطراف شهر کند. تاکنون اگر امکان حل مشکلات شهری مرکز شهر جم وجود داشت، شوراها و شهردارهای فعلی و قبلی آنها را حل کرده بودند. بالاخره چهار دوره است که شوراها و شهردارها کار کرده اند و نمی توان تقصیر اصلی را گردن آنها انداخت. کمااینکه مردم هم با وجود نارضایتی از اوضاع شهر، در هر دوره ای از انتخابات، اکثریت شورای قبل را دوباره انتخاب می کرده اند. اکنون هم نمی توان از شورای فعلی توقع داشت که این مشکلات را حل کند. به نظر بنده راه حل اصلی در تغییر این رویکرد همیشگی است که شهرداری از این به بعد برای مرکز شهر خرج نکند و به جای تمرکز بر محله های مرکزی شهر به توسعه مرزها و مناطق بیرون شهر بپردازد. تا می تواند در بیرون از شهر امکانات فیزیکی ببرد و کاری کند که جمعیت به آن قسمت جذب شود طوریکه ده سال آینده به ولایت و خواجه احمدی بگویند محله های قدیمی شهر. نگاه کنید به شهرک های شهریاری و بسیجیان، فازهای یک، دو و سه در خورموج.

* مصاحبه: ابوالحسن صفرپور- شهرنامه

نوشتن دیدگاه