آينه جم؛ استان بوشهر میزبان صنایع عظیم نفت و گاز و پتروشیمی است و با وجود تولید ۷۰ درصد گاز و صادرات ۹۵ درصد نفت کشور، عایدی چندانی از این میزبانی نصیب استان نمی‌شود.
گروه استان‌ها: وقتی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های استان بوشهر را می‌شماریم، لقب پایتخت انرژی و قطب اقتصادی کشور برازنده این استان زرخیز می‌شود، استانی که در هر نقطه آن معدنی از ثروت قرار گرفته است.
استان بوشهر از شمالی‌ترین تا جنوبی‌ترین نقطه میزبان صنایع عظیم نفت و گاز و پتروشیمی است و بخش قابل‌توجهی از گاز کشور در این استان تولید می‌شود، بخش اعظم نفت کشور از اینجا صادر می‌شود و دارای بزرگ‌ترین مجتمع‌های پتروشیمی است.
استان بوشهر علاوه بر میزبانی از صنایع نفت و گاز، در زمینه صادرات محصولات نفتی و گازی و پتروشیمی دیگر استان‌ها نیز فعال است
این‌ها تنها بخشی از توانمندی‌های استان بوشهر در زمینه صنایع نفت و گاز است؛ چراکه بخشی از نفت کشور در این استان تولیدشده و این استان علاوه بر میزبانی از صنایع نفت و گاز، در زمینه صادرات محصولات نفتی و گازی و پتروشیمی دیگر استان‌ها نیز فعال است.
اقتصاد ایران وابسته به نفت است و ۹۵ درصد نفت کشور از استان بوشهر صادر می‌شود، در کنار آن حدود ۴۰ درصد از صادرات غیرنفتی کشور نیز از طریق استان بوشهر انجام می‌شود و این دو مورد به‌خوبی نقش استان بوشهر در اقتصاد و درآمد کشور را نشان می‌دهد.
صدور عمده نفت از جزیره خارگ
عباس اسدروز رئیس پایانه نفتی خارگ در این رابطه اظهار داشت: جزیره خارگ به خاطر نقشی که در صادرات نفت کشور ایفا می‌کند دارای شهرت جهانی است و برای کشور، هم از این نظر و هم از نظر موقعیت استراتژیک دارای اهمیت کلیدی است.
وی افزود: در این جزیره بهترین کارشناسان و متخصصین در رشته‌های مختلف به کار مشغول هستند. در زمینه صنعت نفت، در سایر رشته‌ها باتجربه‌ترین نیروها به کمک هم مهم‌ترین صنعت کشور را در بحرانی‌ترین شرایط هدایت می‌کنند.
بارگیری بزرگ‌ترین نفت‌کش‌های جهان در خارگ
اسدروز بیان کرد: این جزیره از نظر عمق آب یک استثناست، دارای ارتفاعات مناسب برای ذخیره‌سازی نفت است، بستر دریا مرجانی بوده و بی‌نیاز از لایروبی است. بزرگ‌ترین تانکرهای جهان قادر هستند به‌راحتی و بدون کوچک‌ترین خطر و ریسک از جزیره خارگ بارگیری کنند. در عرض ۲۰ سال گذشته حتی یک مورد حادثه و یا خطری نداشته‌ایم که کشتی‌های تانکر، محموله آن‌ها و یا کارکنانشان را تهدید کند.
وی تصریح کرد: بنادر ما از امن‌ترین بنادر دنیا هستند، هیچ‌گونه پدیده‌ای مانند آنچه در بعضی کشورها رخ داده و سلامتی کارکنان کشتی و یا خود کشتی را تهدید کند در جزیره خارگ تاکنون رخ نداده و کوچک‌ترین احتمالی برای وقوع آن‌ها هم وجود نخواهد داشت.
پارس جنوبی قطب تولید گاز کشور
از سال ۱۳۷۶ که احداث تأسیسات پارس جنوبی در شهرستان‌های عسلویه و کنگان آغاز شد، هر روز شاهد پیشرفت‌های عظیم صنعتی در این منطقه هستیم و امروز تولید گاز ایران از این منطقه به حدود ۵۰۰ میلیون مترمکعب در روز رسیده است.
فازهای پارس جنوبی یکی پس از دیگری وارد مدار تولید شده و حالا به گفته مسئولان وزارت نفت، زمان چندانی تا تکمیل همه فازهای پارس جنوبی باقی نمانده است.
بیش از ۷۰ درصد گاز کشور در پارس جنوبی تولید می‌شود و علاوه بر تولید گاز شیرین، محصولات مختلفی از جمله میعانات گازی، گوگرد، ال‌پی‌جی، اتان و انواع محصولات پتروشیمی در این منطقه تولید و صادر می‌شود.
عقب‌ماندگی‌های استان بوشهر
استان بوشهر در حالی به‌عنوان پایتخت انرژی و قطب اقتصادی کشور شناخته می‌شود که در بسیاری از زمینه‌ها با عقب‌ماندگی روبرو است و صنایع در این زمینه یار و مددکار استان بوشهر نبوده‌اند.
اشتغال یکی از مهم‌ترین نیازهای مردم استان بوشهر و به‌ویژه جوانان است ولی درحالی‌که حدود ۱۰۰ هزار نفر در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی استان بوشهر مشغول به کار هستند، سهم نیروهای بومی حدود ۳۰ درصد است.
بیکاری جوانان در کنار صنایع عظیم نفت و گاز و پتروشیمی بیانگر بی‌توجهی صنایع به محیط پیرامونی است و البته این موضوع مربوط به امروز نیست و از همان ابتدای ساخت پارس جنوبی این بی‌توجهی به نیروهای بومی صورت گرفته است.
سهم مردم از پارس جنوبی آلودگی و بیکاری است
امام‌جمعه عسلویه خواستار توجه به اشتغال مردم و میزبانان پارس جنوبی در صنایع این منطقه شد و گفت: طبق گزارش‌هایی که به ما رسیده یک سری استخدام‌ها انجام‌شده درحالی‌که استخدام نیروهای بومی از انگشتان دست هم کمتر است. ظاهراً این آزمون‌ها برای این است که عریضه خالی نباشد و بعد نورچشمی‌ها جذب می‌شوند.
حجت‌الاسلام سید علی هاشمی‌نژاد خاطرنشان کرد: فلرهای خفه‌کننده نصیب مردم بیدخون و عسلویه می‌شود ولی آیا این انصاف و عدالت است؟ آقای وزیر، خانم وکیل، آقای استاندار، مطالبه حق مردم را بشنوید. مردم دردهای کهنه‌ای دارند، آلودگی و بیکاری ۲۰ ساله باعث نگرانی است. باید از سر صداقت مشکل مردم را حل کنید.
وی بیان کرد: یکی از مطالبات مهم مردم بحث رفع آلودگی مخرب است که دامن‌گیر این مردم است و باید فکر اساسی برای آن کنند که تاکنون فکری به حال آن نکرده‌اند.
متاسفانه برخی مسئولان تاسیسات وقتی فرد غیربومی مراجعه می‌کند بهانه می‌کنند که می‌خواهیم بومی بگیریم و وقتی یک بومی مراجعه می‌کند می‌گویند بعدا به شما خبر می‌دهیم اما بعدا متوجه می شویم اتفاق دیگری می افتد و نورچشمی‌ها سرکار می‌روند
هاشمی‌نژاد خاطرنشان کرد: موضوع دیگر بحث اشتغال است که متأسفانه برخی مسئولان تأسیسات وقتی فرد غیربومی مراجعه می‌کند بهانه می‌کنند که می‌خواهیم بومی بگیریم و وقتی یک بومی مراجعه می‌کند می‌گویند بعداً به شما خبر می‌دهیم اما بعداً متوجه می‌شویم اتفاق دیگری می‌افتد و نورچشمی‌ها سرکار می‌روند.
آلودگی شدید هوا و بی‌توجهی صنایع
یکی از مشکلاتی که با حضور صنایع نفت و گاز در پارس جنوبی ایجاد شده است، آلودگی شدید هوا و محیط‌زیست است که مردم را به‌شدت نگران کرده است.
بوهندی نجفی رئیس شورای اسلامی شهر نخل تقی در این مورد اظهار داشت: آلودگی هوا و محیط، نفس مردم عسلویه را به شماره انداخته است. آلودگی هوا در منطقه عسلویه ضمن افزایش بیماری‌ها جان مردم را به خطر انداخته است.
نجفی ادامه داد: کاش در کنار تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه، ستاد نجات ساکنین عسلویه و کنگان هم تشکیل می‌شد.
رئیس شورای اسلامی شهر نخل تقی گفت: لازم است به‌اندازه سیاست‌گذاری برای حفظ یوزپلنگ و لاک‌پشت برای نجات و حفاظت از جان ساکنان مناطق هم‌جوار عسلویه هم برنامه‌ریزی کنیم.
پارادوکس ثروت و فقر
نماینده دیر، کنگان، جم و عسلویه در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر لزوم توجه به جنوب استان بوشهر، گفت: پارادوکس ثروت و فقر در جنوب استان بوشهر همچنان باقی است و انتظار داریم نگاه ویژه‌ای به جنوب استان بوشهر شود و برخی از هزینه‌های گزافی که باوجود صنعت بر زندگی مردم آن خطه تحمیل‌شده را جبران کنند.
سکینه الماسی اضافه کرد: با وجود گذشت بیش از دو دهه از عمر پارس جنوبی و بیش از آن از عمر سایر شرکت‌های نفت و گاز هنوز معضل اشتغال جنوب استان حل‌نشده و اگر امروز مشکل اشتغال ذهنمان را مشغول نکرده بود می‌شد در حوزه زیرساختی ۴ شهرستان را گلستان کرد.
الماسی تأکید کرد: همان‌قدر که برای برداشت بیشتر از مخزن مشترک با آزمون‌وخطا، تدبیر و گاهی هم بی‌تدبیری و تحریم‌ها به هر درودیواری زدیم تا قراردادی امضاء شود و سرمایه‌گذاری به منطقه بیاید، در سهیم بودن وضعیت خود در توسعه پارس جنوبی و استان بوشهر همچنان گام‌های نرفته زیادی داریم.
مشکلات قطب صادرات نفت کشور
بیش از ۹۰ درصد نفت خام کشور از طریق جزیره خارگ صادر می‌شود و این جزیره نقشی بسیار تأثیرگذار در اقتصاد کشور دارد ولی همچنان مشکلات زیادی در این جزیره وجود دارد که تاکنون به‌خوبی برای رفع آن تلاش نشده است.
تردد اهالی جزیره همچنان یک چالش جدی است و اهالی جزیره برای رفت‌وآمد با مشکلات و کمبودهایی روبرو هستند. بیکاری جوانان، کمبود امکانات و زیرساخت‌ها، مشکلات آب و برق و گاز، عدم استقرار ادارات و ... ازجمله مشکلات مردم در جزیره خارگ است.
لزوم رفع مشکلات ۷۰ ساله خارگ
حجت‌الاسلام موسی کمالی امام‌جمعه خارگ با تأکید بر لزوم رفع مشکلات ۷۰ ساله جزیره خارگ در این مورد گفته است: خارگ یک جزیره کوچک است ولی مشکلات بسیار بزرگی دارد و اکثر این مشکلات ساختاری است و باید ساختار به‌صورت ویژه ترمیم شود.
وی تصریح کرد: زیبنده جزیره خارگ نیست که مشکل بیکاری داشته باشند و باید وزیر نفت در این زمینه کمکی به اهالی خارگ داشته باشد و این مشکل رفع شود.
وی تصریح کرد: وزیر نفت اعلام کرده است که کل کشور گاز کشیده شده است ولی مشخص نیست چه مشکلی هست که جزیره خارگ گاز کشی نمی‌شود.
لزوم توجه صنایع به محیط پیرامونی
استاندار بوشهر نیز در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: استان بوشهر میزبان صنایع عظیم نفت و گاز و پتروشیمی است و از شمال تا جنوب استان شاهد استقرار صنایع مختلف در این حوزه هستیم و این صنعت روزبه‌روز درحال‌توسعه است.
عبدالکریم گراوند با بیان اینکه استان بوشهر میزبان شایسته‌ای برای این صنایع بوده است، تصریح کرد: این صنایع نیز باید به مسئولیت‌های اجتماعی خود در قبال مردم در محیط پیرامونی توجه ویژه داشته باشند.
سهم جوانان استان بوشهر در اشتغال در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی باید افزایش یابد
وی اضافه کرد: با توجه به اینکه مردم همکاری لازم را با صنعت برای استقرار تأسیسات و انجام برنامه‌ها و ... دارند، صنعت نیز باید در مقابل به مردم و نیازها و مشکلات آن‌ها توجه کرده و برای تأمین خواسته‌های مردم وارد عمل شود.
استاندار بوشهر اشتغال را یکی از مهم‌ترین خواسته‌های مردم از صنعت دانست و ادامه داد: سهم جوانان استان بوشهر در اشتغال در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی باید افزایش یابد و بیشترین سهم اشتغال نصیب مردم استان شود.
وزارت نفت به مسئولیت‌های اجتماعی پایبند باشد
رئیس مجمع نمایندگان استان بوشهر در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: وزارت نفت تاکنون به مطالبات و خواسته‌های مردم استان بوشهر به‌عنوان مردم محیط پیرامونی این صنعت به‌درستی پاسخ نداده است.
محمدباقر سعادت اضافه کرد: در حالی است که درخواست‌های مکرر و متعددی از وزارت نفت برای انجام وظایف اجتماعی خود در استان بوشهر داشته‌ایم ولی متأسفانه نتایج ملموسی حاصل نشده و شاهد بی‌مهری شدید هستیم که قابل توجیه نیست.
جذب ۵۰ درصدی نیروهای بومی استان بوشهر و به تبع آن جوانان متخصص و توانمند دشتستان در صنایع نفت و گاز یکی از ماموریت‌های وزارت نفت است که عملی نشده است
نماینده دشتستان در مجلس با اعلام نارضایتی مردم استان بوشهر از وزارت نفت در زمینه عمل به وظایف و مسئولیت‌های اجتماعی، تصریح کرد: جذب ۵۰ درصدی نیروهای بومی استان بوشهر و به‌تبع آن جوانان متخصص و توانمند دشتستان در صنایع نفت و گاز یکی از مأموریت‌های وزارت نفت است که عملی نشده است.
سعادت خاطرنشان کرد: از این صنایع، آلایندگی و هزاران آسیب بهداشتی و زیست‌محیطی نفت و گاز و محرومیت‌های مختلف نصیب مردم استان بوشهر می‌شود ولی اشتغال و منافع دیگر این صنایع برای دیگران است.
مردم استان بوشهر میزبان شایسته‌ای برای صنایع نفت و گاز و پتروشیمی بوده‌اند و به‌خوبی از این صنایع حمایت کرده‌اند ولی صنعت به‌خوبی پاسخ این میزبانی شایسته را نداده است.
هرچند که خدماتی در زمینه‌های مختلف همچون ساخت راه، بیمارستان، مراکز آموزشی، اجرای طرح‌های علمی، ساخت مراکز بهداشتی، اشتغال و ... توسط صنایع نفت و گاز و پتروشیمی در استان بوشهر صورت گرفته است ولی این‌ها اقدامات کافی نیست.
مصوبه اشتغال ۵۰ درصد نیروی بومی در پارس جنوبی همچنان روی زمین‌مانده و حرکت محکمی برای تحقق آن پس از چندین سال صورت نگرفته است.
مردم از بیرون فنس‌های پارس جنوبی و جزیره خارگ ویترینی از توسعه صنعتی را مشاهده می‌کنند ولی سهم آن‌ها از این صنایع، آلایندگی و بیکاری و نابودی محیط‌زیست است.
