آینه جم: آتش‌سوزی پدیده‌ای است که در فصل گرما پوشش گیاهی و مرتعی استان بوشهر را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد، طوریکه از آغاز سال جاری تاکنون ۲۸ فقره حریق در استان رخ داده و بیش از ۸۰۰ هکتار از مراتع، جنگل و باغ را در کام شعله‌های خود خاکستر کرده‌است.
به گزارش اینه جم؛ ایرنا نوشت: آتش سوزی دهرود دشتستان و خائیز تنگستان در هفته جاری باعث سوختن ۶۲۰ هکتار از مراتع مناطق یادشده شد.
همچنین آتش‌سوزی که از عصر چهارشنبه گذشته در منطقه کوه سیاه دشتستان آغاز شده تا روز شنبه ادامه داشت و نهایتا با کمک نیروهای امدادی، آتش نشانان و مردم و عشایر خاموش شد.
در ۲ سال اخیر که استان بوشهر بارش‌های مناسبی را پس از سال‌ها خشکسالی و کم بارانی تجربه کرده، پدیده آتش‌سوزی نیز بر اثر عوامل مختلف در این استان افزایش یافته است طوریکه در ۲ ماه نخست سال جاری و بویژه در اوایل خردادماه بطور تقریبی هر ۲ روز یکبار یک حادثه آتش‌سوزی مراتع و جنگل‌ها در این استان رخ داده‌است.
با توجه به اینکه میزان بارش در سال زراعی جاری ۳۸۴.۷ میلیمتر است و این میزان بارش نسبت به بلند مدت ۴۴.۲درصد و نسبت به سال گذشته ۶.۹درصد افزایش نشان می‌دهد و به گفته مسئولان همین امر موجب انبوه گیاهان مرتعی شده از طرفی با آغاز فصل گرما و کاهش رطوبت، خشکیدگی مراتع و گیاهان و وزش باد از جمله دلایل آتش سوزی‌ها به شمار می‌رود اما نباید از عوامل انسانی که در اثر بی توجهی برخی از افراد اتفاق می‌افتد نیز غفلت کرد.
کمبود و نبود امکانات اطفای حریق در استان بوشهر در شرایطی است که براساس گزارش اداره‌کل هواشناسی تابستان امسال با افزایش ۱.۵ درجه گرمای هوا در این استان روبرو هستیم و می‌طلبد مسئولان بیش از هر زمان دیگری به فکر پیشگیری از بروز حوادث آتش‌سوزی باشند.
هواشناسی استان بوشهر پیش بینی کرده که گرمای تابستان در مناطق ساحلی این استان تا ۴۵ درجه و در مناطق غیر ساحلی تا ۵۰ درجه سانتیگراد برسد که این وضعیت شرایط را برای وقوع آتش‌سوزی در مناطق گرم و خشک با پوشش گیاهی مناسب افزایش داده‌است.
محیط زیست و منابع طبیعی بوشهر قربانیان آتش نداشته‌ها
فعال محیط زیستی استان بوشهر گفت: آنچه در روزهای اخیر بر مناطق کوهستانی استان بوشهر می‌گذرد بیان کننده این واقعیت است که در سال‌های طلایی اعتبارات منابع طبیعی هیچ پیش بینی برای تجهیز و خرید امکانات مهار آتش سوزی گسترده در چنین روزهایی به عنوان مهم ترین بلایای طبیعی نشده‌است.
راضیه اشعثی افزود: تصمیم‌ها در این بخش بسیار مهم هستند و باید بلافاصله ستاد بحران با مدیریت منابع طبیعی تشکیل شود، وقتی اعتبارات منابع طبیعی به سمت آب و آبخیزداری هدایت می‌شود و برای نقش اصلی خود که حفاظت، احیا و توسعه جنگل و مرتع است اعتباری برای حفاظت واقعی درنظرگرفته نمی‌شود چنانکه نیروهای اطفای حریق حتی کفش مناسب یا یک چراغ قوه ندارند تا در تاریکی شب بتوانند از کوه‌ها عبور کنند، پوشش گیاهی بیشتری هیزم آتش می‌شود.
اشعثی با اشاره به اینکه امسال تاکنون ۲۸ آتش‌سوزی در استان بوشهر در بخش عرصه‌های طبیعی رخ داده‌است گفت: چرا در آتش‌های کوچک‌تر فکری برای مراتع استان نشد که الان بتوانند آتش‌های بزرگتر را کنترل کنند؟
این فعال محیط زیست اضافه کرد: وقتی بطور بی‌سابقه‌ای از ابتدای امسال آتش‌سوزی‌های متعدد و مکرر درشهرستان‌های مختلف پیش آمد و آتش سوزی‌ها هر هفته اتفاق می‌افتد، چرا منابع طبیعی و ستاد بحران به فکر چاره اندیشی نبوده و برنامه مشخصی برای مقابله با آتش تدوین نکردند؟
وی گفت: نبود واکنش سریع، درک بحران در آتش سوزی دهرود، خائیز و بوشکان باعث تاخیر در ورود بالگرد آبپاش شده‌است و بقایای گیاهان سوخته هرآن امکان شعله ورشدن و آتش سوزی گسترده را می‌دهد.
محروم بودن پایتخت انرژی ایران از بالگرد آبپاش
مدیرکانون پیشگامان انرژی و توسعه استان بوشهر گفت: آنچه که به درد و سوزش این آتش گدازنده که به جان خاک پاک بخش‌هایی از استان بوشهر افتاده، می‌افزاید این است که مردمان سرزمین میزبان پایتخت انرژی و اقتصاد ایران از داشتن حتی یک فروند بالگرد آب پاش که برای چنین مواقعی به کار آید محروم است.
سید مهدی موسوی افزود: آیا وقت آن نرسیده که پیگیری جدی در زمینه استقرار امکانات لازم و حیاتی متناسب با سرمایه‌های بسیار ارزشمند ملی صنایع نفت،گاز و پتروشیمی در استان صورت پذیرد؟
وی بیان کرد: به طور قطع تامین امکانات متناسب با این سرمایه‌های ملی علاوه بر راهگشا بودن در بحران‌های مشابه، صیانت و حفاظت از مجموعه‌های ملی در استان بوشهر را نیز به نحو شایسته تضمین می‌کند.
موسوی اضافه کرد: تا چه زمانی باید شاهد سوختن سرمایه‌هایی نظیر کوهستان‌های شهرستان دشتستان و تنگستان، اسکله دیر و سایر موارد دیگر به دلیل فقر امکانات در استان بود باید از همین امروز چاره‌ای به حال فقر امکانات استان میزبان پایتخت انرژی ایران، به منظور بکارگیری در بحران‌های احتمالی نظیر زلزله، سیل، آتش‌سوزی و سایر موارد دیگر کرد.
هماهنگی دیرهنگام نوش داروی بعد از مرگ
یک استاد دانشگاه خلیج‌فارس بوشهر گفت: نبود هماهنگی میان پایین ترین تا بالاترین رده مدیریتی در کشور و به تبع آن استان‌ها و شهرستان‌ها در زمان وقوع حوادث و بحران نظیر آتش‌سوزی باعث می‌شود تا هر کس ساز خود را کوک کند طوریکه وقتی آتش در یکی از مناطق استان بوشهر می‌افتد، مسئولان دیگر شهرستان‌های این استان می‌گویند به ما ربطی ندارد.
عبدالله آورا اضافه کرد: همچنین این وضعیت ناهماهنگی در میان مسئولان استان‌ها نسبت به استان همجوار خود نیز وجود دارد، طوریکه فارس و اصفهان و خوزستان در قبال آتش‌سوزی مراتع و جنگل‌های بوشهر احساس مسئولیت نمی‌کنند، حتی مسئولان کشوری نیز نسبت به مدیران استانی زیر دست خود احساس کمک نمی‌کنند.
وی گفت: این وضعیت باعث می‌شود آتشی که با کار چند ساعته چند بالگرد در زمان مناسب قابل مهار است، باید کل کوه‌ها و مراتع را بسوزاند تا هماهنگی بین واحدها امکان پذیر شود که همان نوش‌داروی بعد از مرگ است و تا زمان هماهنگی ملی، مدیران استانی و مردم، باید با سنگو چوب آتش خاموش کنند.
آورا ادامه داد: در چنین شرایطی باید در قرن ۲۱ به جای استفاده از هواپیما و بالگرد آتش نشان از چارپایان برای انتقال تجهیزات آتش نشانی به مناطق مرتفع و سخت گذر در دشتستان استان بوشهر استفاده شود.
ضرورت تجهیز سازمان‌های مسئول به امکانات مقابله با آتش‌سوزی
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر گفت: آتش سوزی در مناطق حفاظت شده یکی از چالش‌های مهم است که در همه عرصه‌های طبیعی وجود دارد و دستگاه‌های مسئول درگیر آن هستند.
فرهاد قلی نژاد ادامه داد: در زمان حاضر امکانات کافی برای خاموش کردن آتش در عرصه‌های طبیعی در اختیار نیست و باتوجه به اینکه به طور معمول آتش سوزی‌ها در مناطق مرتفع و با شیب تند رخ می‌دهد، مهمترین مشکل ما برای خاموش کردن آتش درعرصه‌های جنگلی و طبیعی دسترسی نداشتن آسان به کانون آتش سوزی است.
وی اضافه کرد: همین امر باعث شده از کمترین امکانات در عرصه‌ها نتوانیم استفاده کنیم و تنها به نیروی انسانی پیاده و استفاده از ابزار دستی مانند بیل و آتش کوب بسنده و به جنگ آتش برویم.
وی گفت: با توجه به اینکه برای تامین بالگرد باید از امکانات هوایی ارگان‌های مسئول از جمله نیروهای مسلح استفاده کرد به طور معمول هماهنگی برای ورود بالگرد با کندی انجام می‌شود و این باعث می‌شود آتش سوزی‌ها گسترش و میزان و مساحت حجم خسارت‌ها بالا برود این درحالی است که در آتش سوزی‌ها سرعت عمل مهم است.
قلی نژاد گفت: تجهیز سازمان‌های مسئول و تخصصی به امکاناتی از جمله بالگرد آبپاش و خودروهای آتش نشانی و وسایل مکانیکی خاموش کردن آتش ضروری است هرچند به تازگی این سازمانها به امکانات خوبی مجهز شده‌اند اما با توجه به وسعت حوادث کافی نیست.
وی بیان کرد: در زمان حاضر ایستگاه‌های محیط بانی استان به تجهیزات انفرادی از جمله کوله پشتی‌های حمل آب، دستکش، بیل و بیلچه مجهز شده‌اند ولی این امکانات کافی نیست .
این مقام مسئول گفت: تامین بالگرد در منطقه می تواند زمان پی گیری را کمتر کند در این صورت هر چه زمان هماهنگی ها کوتاه تر شود و امکانات در خود استان باشد و ارگان‌ها و شرکت‌های خصوصی و دستگاه‌های دولتی بیشتر به کمک بیایند بطور قطع در زمان کمتر آتش خاموش خواهد شد.
قلی نژاد افزود: در سال جاری تاکنون هشت مورد آتش سوزی در مناطق حفاظت شده استان بوشهر به وقوع پیوسته و ۷۰ هکتار از این مناطق دچار حریق شده‌است و در هر فقره در مراتع و جنگل‌ها علاوه بر گیاهان بخشی از زیستگاه‌های جانوران نیز از بین می‌رود.
وی گفت: بیشترین گونه‌های جانوی که در آتش سوزی آسیب می‌بینند خزندگان و جوندگان، پستانداران و آشیانه پرندگان است و همین امر باعث می‌شود جمعیتی از گونه‌های ساکن در هر منطقه مجبور به انتقال و مهاجرت به زیستگاه پیرامونی شوند.
مدیرکل محیط زیست استان بوشهر افزود: آتش سوزی چرخه اکولوژی منطقه را تحت تاثیر قرار می‌دهد وبه عرصه‌های گیاهی که بیشتر شامل گیاهان دارویی و درختان چند ساله که در احیای مراتع نقشی مهم دارند و از جمله سرمایه‌های طبیعی به شمار می‌روند خسارت زیادی وارد می‌شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهرگفت:بی احتیاطی استفاده کنندگان ازطبیعت مهمترین عامل آتش سوزی‌های اخیر در مراتع شهرستان‌های دشتستان و تنگستان این استان است.
قلی نژاد اعلام کرد: به همین دلیل از عموم مردم به ویژه گردشگران، دامداران و جوامع محلی انتظار است در هنگام ورود و استفاده از طبیعت از افروختن آتش خودداری کنند و در صورتیکه به ناچار نیاز به روشن کردن آتش هستند هنگام ترک محل از خاموش بودن آتش اطمینان حاصل کنند.
وی بیان کرد: علت افزایش و وقوع آتش سوزی‌ها در روزهای اخیر افزایش دما، خشکی، کاهش رطوبت و خشکیدگی پوشش علفی و مرتعی است به همین دلیل انتظار می‌رود مردم در پیشگیری و مهار آتش‌سوزی‌ها پیشگام باشند.
پیگیری برای استقرار بالگرد آتش نشان در استان بوشهر
مدیرکل مدیریت بحران استانداری بوشهر گفت: مدیریت بحران وظایف تمام دستگاه‌ها را مشخص کرده است براین اساس سازمان جنگل‌ها و مراتع مسئول جمع کردن موارد حریق در جنگل‌ها و مراتع کشور است.
جهانگیر دهقانی اضافه کرد: برهمین اساس تامین بالگرد آبپاش که لازمه و ابزار خاموش کردن آتش به خصوص در ارتفاعات است باید با هماهنگی از سوی وزارت دفاع به وسیله نیروهای مسلح تامین شود.
وی بیان کرد: تامین بالگرد آبپاش و هواپیماهای اطفای حریق الزامی است اما در زمان حاضر با توجه به اینکه ایران یکی از کشورهای حادثه خیز است تعداد آنها بسیار محدود و کم است به همین دلیل بالگردهای آبپاش و هواپیماهای اطفای حریق در مرکز و در برخی استان‌هایی که دارای تراکم گیاهی، جنگلی و مرتعی هستند مستقرند و در صورت بروز حادثه براساس هماهنگی و فراخوانی که از سوی منابع طبیعی و آبخیزداری، جهاد کشاورزی و محیط زیست با وزارت دفاع انجام می‌شود بالگرد باید در کوتاه‌ترین زمان در اختیار منطقه‌ای که دچار حادثه شده است، قرار گیرد.
دهقانی اضافه کرد: تمام دستگاه‌های اجرایی عضو مدیریت بحران هستند و در زمان بحران نیروی انسانی و امکانات موجود در دستگاه‌ها باید در اختیار مدیران بحران باشد وهیچ دستگاهی حق ندارد امکانات و نیروی انسانی خود را دریغ کند.
وی اضافه کرد: براساس مصوبه ستاد بحران استان بوشهر با توجه به شرایط خاص استان، گرمای آزار دهنده و آتش سوزی‌هایی که احتمال دارد در جنگل‌ها و مراتع استان به وجود بیاید قرار است درخواست استقرار بالگرد اطفای حریق برای مدت ۲ ماه در استان بوشهر داده شود.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری بوشهر در خصوص چند فقره آتش سوزی هفته گذشته این استان گفت: با توجه به گستردگی حادثه و وقوع آتش در مناطق سخت گذر استان و نقص فنی بالگرد هلال احمر مستقر در استان فراخوان استفاده از بالگرد پشتیبان به استان فارس داده شد.
وی ادامه اداد: در خصوص بالگرد آبپاش با توجه به اینکه این آتش سوزی‌ها همزمان با آتش سوزی استان‌های همجوار بود قول دادند از استان فارس تامین شود که دچار نقص فنی شد و پس از آن قرار شد از هوانیروز سپاه از تهران اعزام شود اما بالگرد در اصفهان دچار نقص فنی شد.
دهقانی اظهار داشت: در ساعت‌های اولیه حریق با توجه به سخت گذر بودن منطقه، ارتفاع و شیب تند مردم و دوست‌داران طبیعت برای انتقال وسایل و امکانات از چهارپایان استفاده کردند.
وی افزود: هرچند تلاش شده امکانات و تجهیزات مورد نیاز در زمان بحران در استان به روز شود با این وجود قانون همه چیز و استان‌های معین برای تامین امکانات و تجهیزات پشتیبانی را مشخص کرده است.
دهقانی گفت: در این شرایط مهمترین نیاز استان کمبود بالگرد آبپاش است که اگر در استان و یا استان‌های همجوار وجود داشته باشد می‌توان در کمترین زمان ممکن در زمان وقوع حادثه از آن استفاده شود.
کمبود نیرو و امکانات حفاظت منابع طبیعی در استان بوشهر
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر گفت: در زمان حاضر مسئولیت حفاظت از ۸۰ درصد مساحت یک میلیون و ۸۰۰ هزار هکتاری عرصه‌های منابع طبیعی در استان برعهده این اداره کل است.
غلامرضا منتظری افزود: در زمان حاضر ۵۹ نفر نیروی یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری در استان بوشهر حضور دارند که براساس استانداردها برای هر ۱۵هزار هکتار باید یک نیرو در نظر گرفته شود این درحالی است که در زمان حاضر برای هر ۳۵ هزار هکتار یک نیروی در استان در نظر گرفته شده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر گفت: با توجه به حساسیت عرصه‌های طبیعی استان افزایش نیروها و تقویت یگان حفاظت در استان ضروری است.
منتظری اضافه کرد: احصا امکانات به خصوص برای دو مورد آتش سوزی اخیر که به دلیل سخت گذر بودن منطقه باید نیروها بخشی از مسیر را پیاده طی می کردند سخت بود و اگر بالگرد زودتر می‌رسد شاید کار خاموش کردن آتش بهتر و سریعتر انجام می‌شد.
وی ادامه داد:با بررسی نقشه‌های ماهواره‌ای و پایش محیطی مشخص شد در ۲ مورد آتش‌سوزی هفته گذشته منطقه دهرود شهرستان دشتستان و خائیز تنگستان ۶۲۰ هکتار از مراتع کوهستانی این استان در آتش سوخت.
منتظری افزود: از این میزان ۶۰ هکتار مشجر و دارای پوشش درختی بوده است به همین دلیل عمده خسارت به گونه‌های مرتعی و بوته‌ای یک و چندساله مثل بهمن، گون و تنگرس وارد شده و درختان بنه، بادام، کلخنگ، انجیر کوهی و شیر بادام خسارت قابل توجهی ندیده است.
وی بیان کرد: با اراده مردم و همت مسئولان آتش‌سوزی مراتع دهرود بوشهر بعد از چهار شبانه روز و خائیز تنگستان بعد از ۲ روز به طور کامل مهار و خاموش شد.
منتظری درباره علت اینکه چرا آتش‌سوزی در همان روز نخست کنترل و مهار نشد، گفت: همه تلاش و امکانات انسانی و فنی بکار گرفته شد اما ویژگی توپوگرافی منطقه، عرصه‌های بسیار بلند با شیب تند و پرتگاهی، وزش باد شدید، هوای گرم و پوشش متراکم گیاهان در این فصل به دلیل بارندگی‌های مناسب چند ماه گذشته شرایط را برای خاموش کردن آتش بسیار سخت و طاقت فرسا کرده بود، طوریکه نقل و انتقال تجهیزات و پشتیبانی در مواردی با چهارپایان صورت گرفت، اما به لطف خدا و همت مردم و سازماندهی مسئولان منطقه، آتش در کوتاه‌ترین زمان ممکن مهار شد.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان بوشهر افزود: در عملیات خاموش کردن آتش بیش از ۲۰۰ نفر نیروی انسانی وارد منطقه شد و در مهار آتش مشارکت کردند و در کنار امکانات موجود یک فروند بالگرد هلال احمر نیز برای نقل و انتقال نیروهای مردمی و تجهیزات اطفای حریق از استان همجوار به منطقه اعزام شد.
عوامل ایجاد آتش‌سوزی به دستگاه قضایی معرفی شوند
استاندار بوشهر گفت: با توجه به اینکه عامل انسانی از جمله عوامل وقوع آتش سوزی های اخیر بوده‌است به همین دلیل اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان باید اقدامات لازم برای بررسی علل و عوامل وقوع آتش سوزی‌های اخیر را انجام و مقصران را شناسایی و به دستگاه قضایی معرفی کند.
عبدالکریم گراوند یادآورشد: هر زمانی که آتشی در منطقه به وقوع می‌پیوندد به دنبال خاموش کردن آن هستیم اما به دنبال عوامل و مقصران این حوادث نیستیم این درحالی است که قانون این امکان و اختیار را به ما داده که خاطیان را شناسایی و به دستگاه قضا سپرده شود.
استاندار بوشهر بیان کرد: نیروهای امنیتی، انتظامی و سایر مسئولان امر در این بخش باید پیگیری لازم برای شناسایی خاطیان را داشته باشند زیرا اقدام آنها منجر به از بین رفتن عرصه‌های زیادی از مراتع به عنوان یکی از سرمایه‌ها و ثروت استان بوشهر در منطقه دهرود دشتستان و کوه‌های بیرمی خائیز تنگستان شده‌است.
گراوند اضافه کرد: شناسایی نشدن عوامل حوادث آتش سوزی اخیر در مراتع استان بوشهر به عنوان یک ضعف به شمار می‌رود که باید شناسایی شوند و افراد بدانند اگر خطایی انجام می‌دهند به طور یقین مورد پیگرد قرار می‌گیرند.
وی با اشاره به وقوع ۲ فقره آتش سوزی کوهستان‌های دشتستان و تنگستان و تقدیر از عوامل امدادی و عملیاتی که با تلاش شبانه روزی موفق به خاموش کردن آتش شدند افزود: در شرایط بحرانی، امکانات دستگاه‌های اجرایی باید در اختیار ستاد بحران برای حل مشکلات قرار گیرد.
گراوند اضافه کرد: در زمینه امکانات امدادی در زمان بحران محدودیت‌هایی در استان بوشهر وجود دارد که لازم است همه امکانات موجود در استان برای استفاده در زمان بروز بحران های مختلف با هماهنگی اداره کل مدیریت بحران دسته بندی شده تا به موقع مورد استفاده قرار گیرد.
[کد خبر:AJ32719]
