آینه جم: همایش ادبی فایز دشتی، شاعر نام آشنا و برجسته دوبیتی سرای ایران در روستای کردوان علیا شهرستان دشتی برگزار شد.
به گزارش آینه جم؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پیامی به مراسم بزرگداشت فایز دشتی، او را پدر شعر استان بوشهر نامیده و عنوان کرده است: مردم ادیب و شعردوست دیار دشتی نیز در همه آنات و لحظات شبانه روز، با شعر و شروه مانوس اند. در لحظه‌های شیرین عاشقانه و در آوردگاه حزن انگیز هجران و درد و داغ فراق در همه‌ی این لحظات شروه با اشعار فایز و نظامی است که رفیق راه و هم زبان مهربان آن ها است.
محمد مهدی اسماعیلی در پیام خود آورده: فایز با دوبیتی هایش انقلابی بر پا کرد و با درون مایه تغزلی، شاعران هم عصر و پس از خود را دنبال خود کشاند و به تعبیری باید فایز را پدر شعر استان بوشهر دانست، زیرا چنان سایه‌ی سنگینی بر سر همه شاعران بعد از خود افکنده است که همه از نظر قالب، درون مایه، زبان و بیان شعری، سخت تحت تاثیر دوبیتی‌های او هستند. این تاثیر گذاری هم بر شاعران بومی و کلاسیک سرا و هم شاعران نوسرای معاصر دیده می‌شود.
رئیس دفتر شعر و موسیقی صداو سیمای جمهوری اسلامی ایران هم در این مراسم گفت: جنوب سرزمین دوبیتی است و مانند نخلی که به بار می‌نشیند و ثمرهای خوب می‌دهد این منطقه نیز دارای همین ویژگی در حوزه دوبیتی است.
علیرضا قزوه گفت: دوبیتی در جنوب با طبیعت گره خورده و در مناطق مختلف با یکدیگر تفاوت دارد. دوبیتی زبان عاشقی، درونی، عاطفی و نجواهای درونی است و به نوعی آسان‌ترین و سخت‌ترین قالب و سبک است.
او گفت: تعداد غزل‌سرایان با دوبیتی‌سرایان فاصله زیادی دارد و این رسالت افراد را برای ترویج این نوع شعر سنگین می‌کند.
رئیس دفتر شعر و موسیقی صداو سیمای جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اینکه رعایت اصولی در شاعری الزامی است، گفت: شاعران برای موفقیت باید ابتدا از دوبیتی، رباعی، غزل، مثنوی و بخش‌های دیگر را پله به پله آغاز کنند تا شاعری صاحب‌نظر شوند.
قزوه گفت: فایز شاعری بزرگ است که کل استان بوشهر باید نام این چهره شاخص، برجسته و ماندگار را فریاد بزنند.
حمید زارعی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان دشتی نیز گفت: استان بوشهر زادگاه شاعران شاخص است که شهرستان دشتی در قله آن قرار دارد و این به واسطه وجود فرهیختگان برجسته این حوزه است.
در این مراسم تعدادی از حاضران از جمله علیرضا قزوه شعر خواندند و شروه خوانان به یاد دوبیتی‌های شورانگیز فایز، شروه خواندند.
شناختنامه فایز دشتی
فایز دشتی شاعر دوبیتی سرای جنوب ایران، که در حقیقت می‌توان او را بنیانگذار شعر‌های فولکلوریک و ادبیات عوام و بومی به شمار آورد.
نامش در اصل، زایر محمد علی دشتی و متخلص به فایز فرزند حاج مظفر بن غلامعلی بن حاج درویش است که از روستای کردوان بود و نسل اندر نسل ریاست این روستا را عهده دار بودند.
سلسله نسب فایز به " فارس بن شهبان " یکی از مشایخ آل برنجه، می‌رسد. مادر فایز دشتی، شازده نام داشت که دختر رئیس درویش کردوانی که از روسای سرشناس منطقه دشتی بوده است.
فایز دشتی به سال ۱۲۵۰ هجری قمری برابر با ۱۲۰۹ هجری شمسی در خانواده‌ای مذهبی در روستای کردوان از توابع شهرستان دشتی استان بوشهر دیده به جهان گشود.
او ﻣﺮدی ﻣﺘﻮﺳﻂ قامت ﺑﺎ ﭼﮭﺮه‌ای گندم گون ﺑﻮد، ﮔﻮﯾﻨﺪ ﻣﺪﺗﯽ از ﻋﻤﺮ ﺧﻮد را به ﺷﺒﺎﻧﯽ ﮔﺬراﻧﯿﺪ و زﻧﺪﮔﯽ ﺳﺎده و ﺑﯽ رﯾﺎی روﺳﺘﺎﯾﯽ داﺷﺖ، در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻣﺮدی ﺧﻮش ﻣﺸﺮب و ﺑﺬله ﮔﻮ ﻧﯿﺰ ﺑﻮد و ﭼﻮن از ﺻﺪاﯾﯽ ﺧﻮش و ﮔﯿﺮا ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮد دوﺑﯿﺘﯽ ھﺎﯾﯽ را که ﻣﯽ ﺳﺮود ﺑﺎ آوای ﻏﻢ اﻧﮕﯿﺰ " ﺷﺮوه " ﺑﺮ زﺑﺎن زﻣﺰمه ﻣﯽ ﮐﺮد.
فایز هم عصر محمدخان دشتی حاکم ادیب دشتی، ملاحسن کنگانی، مرشد دشتی و معتقد ری شهری بوده است.
وی دوران کودکی و نوجوانی را زیر سایه پر مهر و محبت پدر و مادر در روستای کردوان گذراند و پس از رسیدن به سن بلوغ تحصیلات مقدماتی خود را در زادگاهش، و سپس در بردخون که دارای حوزه‌ی علمیه بوده است، آغاز کرد؛ و قرآن و چند کتاب دیگر را به وسیله‌ی معلمان و مکتب داران محلی در مکتب خانه‌ها آموخت. فایز بعد از آن به روستای خود بازگشت و تحصیلات خود را پیش یکی از مشایخ محلی به نام" شیخ احمد عاشوری " در سطح بالاتری ادامه داد.
فایز در دربار محمد خان، که خود نیز طبع شاعری داشت و مشغول به سرودن و ترویج علم بود و کتابت می‌کرد مشغول به شعر گفتن و ترویج علم شد. پس از کشته شدن محمد خان، فایز دشتی به گزدراز (روستایی نزدیک به خورموج) رفت.
او با دختر زایر محمد حاج مظفر بردخونی به نام تاج زر ازدواج کرد که ثمره این ازدواج سه فرزند پسر به نام‌های رئیس مظفر، زایر احمد، و حیدر و سه دختر به نام‌های حاج بی بی، شازده و دختر بوده است. یکی از پسران فایز دشتی (حیدر)؛ در جوانی از دنیای فانی رخت بر می‌کند، ولی نتیجه‌های رئیس مظفر و زایر احمد اکنون در قید حیات اند و در شهر‌های خورموج، کاکی و روستای کردوان از توابع شهرستان دشتی زندگی می‌گذرانند.
حاج درویش جد بزرگ فایز دشتی در «میدری» یکی از روستا‌های همجوار کردوان مسجدی بنا کرده که هنوز هم آثاری از آن برجای مانده است. در آن مسجد مکتب خانه‌ای تشکیل داده که هر سال تعداد زیادی از بچه‌های آن منطقه به آن مراجعه و قرآن را فرا می‌گرفتند و فایز دشتی نیز در همین مکتب خانه قرآن را فرا گرفته است.
فایز دشتی را شاعر شعر‌های فولکلوریک و ادبیات عوام و بومی ایران دانسته اند همچنان که در خلال دوبیتی‌های فایز دشتی این تاثیر پذیری‌ها را می‌توانیم ببینیم و به یاری همین سواد و دانش بود که بعد‌ها توانست افکار و اندیشه‌های خویش را سامان و در قالب شعر آن را ثبت و ضبط کند.
فایز دشتی زندگی خود را از راه کشاورزی می‌گذرانده و به بیان دیگر نانش را از بذر آب و خاک با دست‌های باغیرت به دست می‌آورد آن هم در زیر آفتاب سوزان منطقه و هرگز دست نیاز به سوی کسی دراز نکرد، زیرا مردی بلند طبع و قانع بود.
وی در کنار داشتن مکتب خانه به امر کشاورزی و کشت درخت خرما نیز می‌پرداخت و درخت کناری که به دست خود در روستای گزدراز کاشته بود و معروف است زیر سایه آن شعر می‌سروده هنوز باقی است.
از فایز بیش از ۷۰۰ دوبیتی در دست است که بی گمان بخش اندکی از سروده‌های اوست، دیگر اشعار فایز دشتی در گذر زمان به دست شاعـران محلی به یغما رفته و به روزگار ما نرسیده است.
او علاوه بر دوبیتی غزلیاتی نیز در مدح ائمه معصومین (ع) سروده که از بین رفته است. فایز دشتی با شاعران دیگر دشتی، چون محمد خان و ملا حسن کبگانی معاصر بوده و دیدار‌های دوستانه و ادبی نیز با هم داشته اند.
سرانجام شاعر دوبیتی سرای دشتی پس از ۸۰ سال زندگی در سال ۱۲۸۹ هجری شمسی در روستای گزدراز چشم از جهان فروبست و بنا به وصیتش در نجف اشرف به خاک سپرده شد.
