بگوييد توسعه در بزند...
فرياد را همه مي‌شنوند.هنر واقعي، شنيدن صداي سكوت است
آینه جم،در راستای تحقق توسعه پایدار شهر جم، می بایست شرایطی فراهم شود تا امکان فعاليت و ايجاد انگيزه در مشاركت شهروندان و نخبگان در ابعاد مختلف توسعه ديده شود. لذا بايد مركزي مردمي در دانشگاه هاي شهرستان و يا شوراي شهر اين كار مهم را راهبري كند. در بررسي هاي نگارنده مركزي به نام ...
سجاد بهزادي
(چكيده اي از مقاله "جم وتوسعه يافتگي" اثر سجاد بهزادي به بهانه بزرگداشت روز جم)
بگذارید نوشته هاي اين مقاله را كمي راحت تر از همه مقاله هاي گذشته ام شروع كنم... از این که سالهاست بانگ توسعه جم را در نشريات و رسانه فرياد زدم و سخن تاريخي يكي از مديران ارشد نفت و گاز كشور را كه مي گفت "جم يك روزعروس استان بوشهر مي شود" را انعكاس دادم حقیقتا افتخار می‌کنم. آن زمان نوجوان بودم كه در ميان خار و خاشاك ها و قلوه سنگ هاي سفت و خشن ميان مدرسه و خوابگاه دانش آموزي و در بحبوحه درس و مشق فرياد زدم شهر جم با ديگر شهرهاي استان بوشهر تفاوت دارد. سند مي خواهيد، بفرماييد به سالها پيش در نشريه نسيم جنوب. هنگامي كه مغازه هاي كهنه و كاهگلي جم در وسط شهر و نزديكي پل ميان خواجه احمدي وولايت هنوز عقب نشيني نكرده بودند و در شهر بولواري وجود نداشت. آدرس مي خواهيد مصاحبه من با يكي از مديران ارشد نفت و گاز كشور. از او مي پرسم "جم من چگونه توسعه پيدامي كند؟" جوابم مي دهد جم شما يك روز "عروس استان بوشهر" مي شود. من كه هرگز از آرزو كردن دست نكشيدم گرچه اين بار سخنان پيرمرد نفتي آرزويي معمولي نبود و كمي برايم دور از دسترس به نظر مي رسيد.
حالا هرچه بود یک بار دیگر این آرزو را به بهانه "بزرگداشت روز جم" مرور مي كنم... دوباره پرسشم را آغاز مي كنم قبل از آن كه سالها بعد كه امروز باشد در روز بزرگداشت جم موضوعي به نام "توسعه يافتگي جم " مطرح شود، آيا جم من توسعه يافته است و حالا عروس استان بوشهر شده است؟ مسير توسعه يافتگي جم با چه موانعي روبرو است؟ شهر جم چه قدر به شاخص هاي توسعه نزديك است؟ آيا بستر توسعه آماده هست و توسعه مي تواند به شهرستان ما در بزند تا ما تنگ تنگ به آغوشش بكشيم؟
همه ما مي دانيم راهبردهای توسعه، الگوهای بسیاری دارد. دلايل زيادي مي توان آورد كه چرا مثلا شهر جم كه در اين مقاله مورد نظر نويسنده است توسعه يافته و يا نيافته است. اما ما بايد جدي ترين گزينه را مورد بحث و تحليل قرار دهيم. فراموشمان نشود شهرستان جم چندین ویژگی دارد که آن را قادر می‌سازد تا بتواند از توسعه سخن بگويد و اين قصه باعث افتخار همه ما جمي ها شده است. شكي نيست كه معناي وسيع توسعه براي هر منطقه اي شايسته نيست. بهتر بنويسم بستر توسعه دربسياري از شهرهاي استان بوشهر و يا حتي كشور آماده نيست كه صاحبنظران آن سامان ازتوسعه يافتگي و يا نيافتگي آن سخني بگويند و يا كاغذي را سياه كنند. پس آغاز، آغاز ميمون و مباركي است و تا اين آغاز نباشد بحث در مورد اين موضوع "آب در هاون كوبيدن" است. بايد اذعان كرد توسعه خيلي وقت است به شهرستان ما در مي زند اما احساس من اينست كه لنگه اي از در همچنان بسته است و ما بايد با دستان خود تلاش كنيم آن را نيز باز كنيم.
شك نكنيم توسعه يافتگي شهرستان جم در يافتن علل توسعه نيافتگي آن است. اگرعلل توسعه نيافتگي روشن شود، توسعه يافتگي خودش آشكار مي شود. مصداق سخن استاد بزرگوار دكتر شريعتي است كه مي گفت "خدايا توچگونه زيستن را به من بياموز، چگونه مردن را خود خواهم آموخت". حواسمان باشد هيچ فردي نيز در برابر نقد توسعه نبايد متهم به سیاه‌نمایی شود. نقد سیاست‌های توسعه‌ای یک امر پذیرفته شده در دنیای امروز است. نقد توسعه تجربه بشر در شهرهاي توسعه يافته است و اگر ما خواهان آن هستیم باید نگاهی به رفتار توسعه‌یافته‌ها بیندازیم تا از این طریق غلط‌های خود را تصحیح کنیم. راهبردهای دنیای توسعه‌یافته الگوهای زیادی را به ما نشان می‌دهد. وقتی به آن‌ها نگاه می‌کنیم باید دایم این پرسش را از خود بپرسیم که چرا مثلا راه هاي توسعه براي شهر جم روان و آرام نيست و توسعه ما چرا پا نمی‌گیرد و شهر جم من تا "عروس شدنش" چه راه هاي نرفته اي دارد؟ اگر به دنبال توسعه واقعي شهرستان جم هستيم بايد همواره از نقدها استقبال كنيم و تمجيد ها را نيز در يك پروسه واقع نگارانه بررسي كنيم. به نظر نگارنده تعريف و تمجيد غير واقعي از مردم و سرزمين جغرافيايي هر منطقه يكي از مهم ترين آسيب ها وعلل توسعه نيافتگي آن منطقه است. افراط و تفریط و تعصب و بی انصافی دردی را دوا نمی کند. ما باید راه انتقاد را باز كنيم و اعتراف کنیم که شهرستان جم هم مانند بسياري از شهرستان هاي ديگر كشور ترکیب و معجونی دارد از خوبی و بدی و زشتی و زیبایی. باید دید در مقابل آنچه دیگران در حق توسعه ما گفته اند و نوشته اند و می گویند و می نویسند و انتقاد مي كنند ما باید چه واکنشی و عکس العملی نشان بدهیم و وظیفه و خیر و صلاح ما در اختیار کدام طریقه است و باید چگونه فکر کنیم و به چه طرز و ترتیبی رفتار نمائیم؟
من در قيل و قال دلايل اين توسعه نيافتگي و الگوهاي زيادي كه دراين مسير قرار دارد بيشتر مسئله "ساختار اجتماعي و رفتار توسعه گرايانه در ميان مردم شهرستان جم" را مورد تاكيد قرار دهم. مي خواهم از "خود و دانايي" به عنوان اساسي ترين ركن كه بايد موتور توسعه را شتاب دهد سخن بگويم قبل از آن كه عوامل ديگر را محكوم و يا تبرئه كنم. قبل از آن كه بگويم نفت و گاز با من و سرزمين مادري من چه كرده است مي خواهم از گامها و دانش عمومي "خود" به عنوان شهروند يك شهر كوچك استان بوشهر سخن بگويم. من در اين فرصت به دنبال خلق يك مسئله جديدم، اما نه مسئله و طرح پرسش بي پاسخ، كه همه را بلاتكليف رها كرده باشم و فرداي اين مقاله همه نگاهمان به دستان ديگران باشد. بگذاريد خيالتان را راحت كنم من به دنبال متهم كردن ديگران در مسير توسعه شهرستانم نيستم كه در اين سراسيمگي روزگار تا اتهامي ثابت شود كه مثلا چرا حق عوارض آلايندگي سرزمين من براي توسعه پروژه ها پرداخت نشده است عمر جواني به پيري گرايد. من در اينجا از نقش "خود"م و "دانايي"م سخن مي گويم براي شهري كه هنوز توسعه يافتگي اش ناقص است. من به عنوان يك شهروند چه قدر در توسعه شهر و شهرستانم نقش داشته ام.
در راستای تحقق توسعه پایدار شهر جم، می بایست شرایطی فراهم شود تا امکان فعاليت و ايجاد انگيزه در مشاركت شهروندان و نخبگان در ابعاد مختلف توسعه ديده شود. لذا بايد مركزي مردمي در دانشگاه هاي شهرستان و يا شوراي شهر اين كار مهم را راهبري كند. در بررسي هاي نگارنده مركزي به نام "مركز توسعه شهرستان" در برخي از مناطق توسعه يافته كشور سالهاست راه اندازي شده است. در اين مركز مي توان چاره اندیشی برای تنشهای حاصل از ناموزونی توسعه كه اكنون در شهرستان جم به شدت وجود دارد نيز برنامه ريزي شود و همه اعضاء اين مركز بايستي در توجه به مشكلات پيش روي توسعه التزام عملي داشته باشند و در نهايت سياست ها و برنامه هاي خود را كارآمد كنند. بسترسازی تقویت بنیان نهادهای اداري - خدماتي شهر و استان بوشهر با اين مركز يكي ديگر از وظايف اصلي آن مي باشد. به زعم نويسنده توسعه پایدار و یکپارچه و موزون بایستی در تمامی ابعاد و حوزه ها و به صورت کمی و کیفی مورد مطالعه قرار گيرد و حتی اگر همه جوانب و زمینه های مسئله توسعه رعایت گردد ولی در عمل و در توزیع نتایج و مواهب آن ناهمگونی باشد، دیگر اطلاق اصطلاح توسعه برای آن چندان زیبنده نخواهد بود. لذا براي رسيدن به اين استاندارد ايجاد يك "مركزتوسعه يافتگي شهرستان جم" با حضور منظم نخبگان، صاحبنظران و سرمايه داران امري اجتناب ناپذيراست و همين امروز بهتر از فرداي امروز است. کار گروهی در اين مركز بايد شكل گيرد و روند جذب سرمایه و سرمایه گذاری در شهرستان را به دقت مورد بررسی قرار دهند.
راه اندازي اين مركز نيز الزاما به معناي تغيير يك شبکه سيماي توسعه درشهرستان جم نيست اما مگر راهي هم جز اين وجود دارد؟به قول بزرگان "هميشه رفتن رسيدن نيست اما براي رسيدن هم راهي جز رفتن نيست". بگوييد توسعه در بزند ما آماده تر از ديروزييم. توسعه هميشه محملي براي گام هاي بزرگ بوده است. يقين دارم شهرستان جم يك روز گام هاي توسعه را با اراده ي محكم تري برخواهد داشت.
[کد خبر:AJ3126]
