آینه جم : عبدالحسین صفرپور

جم میزبان لیگ برتر شد. رخدادی که دو پیامد بسیار مثبت دارد: اول اینکه افتخار و سربلندی ناشی از آن، تاثیر روانی شگرفی به همراه داشت و موجب خوشنودی همگان گشت. دومین اثر ملموس و حیاتی آن، تاثیر اقتصادی است که توانای رونق بخشیدن به زندگی مردمان شهر را دارد. اثربخشی این اتفاق زمانی بهتر درک می شود که مردمان این دیار توام با شادی و افتخار، اثری را بر سفره و زندگی خود ببینند تا شیرینی این اتفاق دوچندان و خرسندی آن تعمیق شود. آنگاه انتظار حمایت و انگیزه ی حفظ تیم در لیگ برتر معنا می یابد و دلیل محکمِ عقلی برای حمایت و رضایت واقعی از تیم داری بوجود خواهد آمد. وجود این دو عامل بصورت همزمان و هماهنگ الزامی است.

با نگاهی به تجربه تیم داری در کشور براحتی از عدم وجود این عوامل آگاه می شویم. یکی از دلایل مهم عدم توفیقِ تیم های واگذار شده و شهرستانی همین موضوع بوده است. تیمهای واگذار شده، نه افتخاری به همراه داشتند و نه مدیریت آن به گونه ای بود که اقتصاد شهر مورد نظر را با خود هماهنگ کند. پس نیازی که برای شهر جم احساس میشود پیوند دادن اقتصادِشهر به جنبه روانی فوتبال است. تا از این طریق هدف بلندتری چون خرسندی و توسعه جامعه برآورده شود. ولی این خوشبینی وابسته به دریافتن موقعیت شهرجم، و تیم پارس جنوبی جم است. برای اینکه ماهیت تیم را دریابیم باید به انواع تیمداری اشاره کنیم و نوع مناسب آنرا با توجه به نیاز و پتانسیل شهر جم احصا کنیم.

باشگاه داری: رمز موفقیت

سالها پیش در زمان ریاست صفایی فراهانی بر فدراسیون فوتبال، ایده باشگاهداری در فوتبال کشور مطرح شد. ولی تا به امروز کمتر مدیری به آن توجه کرده است. بطور کلی چند نوع تیمداری وجود دارد: صنعتی، بومی و باشگاهی. هر کدام از این نوع تیمها در شرایطی به وجود میآیند ولی نوع بهینه آنها که با شهر، اقتصاد و فرهنگ آن گره میخورد، تیمهایی است که به معنای واقعی کلمه باشگاه نامیده میشوند. باشگاه نهادی است که سازوکارهای نظم بخشی و مشارکت مردم را راهبری میکند. و از اصلی ترین مشخصه¬های آن دوام و استمرار فعالیت است. باشگاه ورزشی به مدیریتی منسجم نیاز دارد که ماهیت باشگاه را درک کند و تعامل خوبی با هواداران داشته باشد.

برای فهم اینکه وضعیت فعلی پارس جنوبی جم به کدام مدل تیم داری نزدیک است و البته نسبت مردم جم با این تیم چگونه است باید به تاریخ فوتبال جم و این تیم توجه کنیم. فوتبال جم تاریخ نسبتا مناسبی را یدک میکشد و ما از این حیث در دنیای فوتبال غریبه به حساب نمیآییم ولی آیا تیم پارس جنوبی زاده ی همین تاریخ فوتبالی است؟ جواب ظاهرا منفی است ولی با اندکی تسامح نسبتِ نحیفی را بین آنها در مییابیم. ولی این نسبت برای بحساب آوردن تیم در دسته ی تیم های بومی کافی نیست و ظاهرا برای تبدیل شدن به باشگاه نیاز به همپیوندی بیشتری است. ماهیت پارس جنوبی به تیمهای صنعتی نزدیک است با این تفاوت که پیوندی قابل ملاحظه ای با فوتبال و مردم شهر دارد. ولی این واقعیت که برای استمرار این تیم، باید پا در مسیر باشگاه داری گذاشته شود، واقعیتی انکار ناشدنی است. مسیر تبدیل شدن به باشگاه و ادامه دار شدن فعالیت آن، تعامل مسئولین شهر با مدیران نفتی برای حمایت همه جانبه در سالهای ابتدایی است. و پس از آن با برآمدن مفهوم باشگاه و برکات اقتصادی که در ادامه به آن میپردازیم می-توان انتظار باشگاه دار شدن شهر را داشت.

امکانهای اقتصادی فوتبال برای جم:

چرا فوتبال برای جم رونق آفرین خواهد بود؟ دقیقا به همان دلایلی که بسیاری از شهرهای دیگر فاقد آن بوده اند. جم شهری است که از تمرکز بالایی برخوردار است، اقتصاد شهر تا حد زیادی وابسته به خدمات و مبادله گری است. تمرکز مورد نظر، جم را در معنای واقعی به یک شهر تبدیل کرده است. یعنی مردم شهر در سرنوشت خود بصورت آشکار دخیل هستند و کنشگری در شهر نیازِ زیادی به واسطه و طی کردن مراحل بروکراتیک ندارد. همین عامل بصورت مشخص اقتصاد را تحت تاثیر قرار میدهد. تصمیمات اقتصادی آسانتر همه گیر میشوند و سیگنالدهی از مسئولین به مردم و از مردم به بالادست راحتتر اتفاق میافتد. وقتی هر فرد احساس موثر بودن بر فضای شهر را داشته باشد می-توان انتظار داشت که متعاقبا اثر پذیری بیشتری نیز داشته باشد. در چنین فضایی عاملِ رونق آفرین(فوتبال) برای شهر با سرعت و کمترین واسطه بر اقشار مختلف مردم و بخصوص بازاریان اثر میگذارد. و مردم انگیزه ی لازم برای حمایت از آن را کسب میکنند. این فضایی بسیار مهیا برای معنا بخشیدن به باشگاه است. تمامی این مولفه¬ها مورد نیاز یک باشگاه قوی است.

چگونه فوتبال رونق آفرین است؟

چند دلیل روشن و مهم وجود دارد که صحت رونق آفرینی را تایید میکند. اولین دلیل، پیش بینی میشود جمعیت نسبتا خوبی از این مسابقات استقبال کند. برای اقتصاد هیچ عاملی مهمتر از مردم نیست. این تماشگران لزوما به مثابه رهگذر نخواهند بود بلکه نیازهایی خواهند داشت که برآورده کردن آنها برعهده هوش و ذکاوت بازاریان است. اسکان، تقریح، غذا و... در زمره نیازهای آنی و کوتاه مدت مطرح هستند. از طرفی ورود جمعیت به شهر باعث میشود نقصانهای شهر آشکار گردد و بازار در پی برآوردن آنها برآید. همچنین ورود افراد با سلایق مختلف و گاه با ایده های نو میتواند باعث ماندگاری و سرمایه گذاری آنها شود.

دومین دلیل به ورود سرمایه به شهر اختصاص دارد. شاید شنیده باشید برجام باعث افزایش سرمایه¬گذاری خارجی شده است. تفاوتی ندارد انتقال سرمایه بین کشورها باشد یا بین شهرها، آنچه مهم است توجیحی برای راضی کردن سرمایه گذاران است. معرفی و شناساندن شهر بواسطه فوتبال عاملی مهمی برای ورود سرمایه گذار است از طرفی وجود پتانسیل مناسب در اقتصاد شهر جم جاذبه ای است که میتواند با معرفی بهتر مورد استفاده قرار بگیرد. سرمایه گذار به دنبال سود و پایین آرودن ریسک سرمایه گذاری خود است. وقتی ما با تیم داری اعتبار شهر خود را افزایش میدهیم. سرمایه گذار متقاعد میشود. همچنین با ورود سرمایه گذاران بیرونی، سرمایه های مسکوت مانده ی ساکنین شهر نیز در تب و تابی برای تحرک می¬افتد و رقابت خوبی صورت خواهد گرفت. ولی مهمترین دلیلی که در تجارب توسعه شهرهای جهان به آن اشاره می¬شود، توسعه در هنگامه ی تحولات و تغییرات مبرهن است، قطعا ورود به لیگ برتر تحولی مناسب برای تغییر رویه¬های اشتباه و ورود به عرصه¬ی جدید از توسعه شهری است. تحولی که ممکن است ما از مسیر کند پیشین راهی بخشد و چندسالی رو به جلو بکشاند. این پیامدهای اقتصادی در شکل نازل خود در کوتاه مدت خواهد بود ولی اگر همانطور که گفتیم، باشگاه به معنی واقعی آن در چندسال آینده شکل بگیرد، شاهد اثرات شگرفی از این ناحیه هستیم.

با اقتصاد تعامل کنید:

از آنجایی که زمان و منابع ما برای هدایت اقتصاد اندک است، ورود دولت و مسئولین به روند توسعه شهر الزامی است. این اتفاقات مثبت با همراهی و توسعه خواهی مسئولین شهر و تعامل آنها با مردم و بازاریان بوقوع خواهد پیوست. مدیریت مناسب این تیم که دیگر فقط نباید از تملکات شرکت نفت بحساب بیاید، میتواند زمینه ساز تحولی توسعه خواه باشد. و به اهداف عالی توسعه که در معنی گسترده برکات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی را بشامل می¬شود نائل آید.

این نوشته بر پایه خوشبینی بسیار زیادی نوشته شده است و دلیل این خوشبینی آشنا شدن با پتانسیل فوق العاده ی پیش روی شهر است. امیدواریم این نکات بسیار مثبت در وهله ی اول باعث ماندن تیم در شهر جم و ادامه دار شدن این حضور در لیگ برتر شود و شاهد باشگاه داری ورزشی به معنی واقعی آن باشیم.

 منبع:  کانال شهرنامه  : shahrnamejam@