2276269.jpg

آینه جم: هر چند در سال‌های نه‌چندان دور شهرستان جم به عنوان نگینی سبز در استان بوشهر و جنوب کشور می‌درخشید، ولی در سال‌های اخیر کشاورزی و طبیعت این شهرستان در مسیر نابودی حرکت می‌کند.

به گزارش آینه جم: به دلیل آب و هوای مناسب و موقعیت مکانی جم، کشاورزی در این شهرستان در گذشته رواج داشته اما در سال‌های اخیر به علت خشکسالی پی در پی و کمبود آب به دلیل استفاده زیاد در مجموعه‌های نفت و گاز و تحت تاثیر قرار گرفتن محصولات کشاورزی از آلودگی‌های ناشی آلاینده‌های پالایشگاهی، کشاورزی منطقه جم تحت تاثیر قرار گرفته است.

تکمیل و اجرای طرح بزرگ آبخیزداری بخشی از مشکلات آب شهرستان جم را حل خواهد کرد و امیدواریم شاهد بهبود وضعیت و رهایی کشاورزان از مشکلات امروزی باشیم.

به عقیده بسیاری از بزرگان جمی، نام جم از نام جمشید پادشاه افسانه‌ای گرفته شده که قریب به سه هزار سال قبل، جمشید مقر حکومت خویش را در جم مستقر کرد.

در بالای کوهی که هنوز به نام کوه جمشید مشهور و آثاری نیز از قلعه و چاه آن موجود است، گفته‌اند جمشید اقدام به احداث ۳۶۰ رشته قنات در شهرستان جم  کرده است که عمدتا در طول منطقه و قسمت‌های شرقی و غربی چون شریان‌هایی که پیکره وجودی کشاورزی جم که شامل مرکبات و نخیلات و.. را طراوت می‌بخشید این منطقه زیبا را رقم زده بودند و از آن تاریخ کارهای بزرگ آبخیزداری و سدهای ساروجی بنا شد که هنوز آثار آن به وفور یافت می‌شود، بعضی از آنها  پس از هزاران سال همچون تمدن بزرگ ایران حرف‌های زیادی برای گفتن دارد.

آثار زیاد سازه‌های آبی مختلف در شهرستان جم که برخی مانند قنات پدری یا قنات جمال آباد با ۵۰۰ میله چاه به عنوان طولانی‌ترین قنات شهرستان، قنات تشان و ...، آب انبار، برکه های فراوان، وجود بیش از ۳۰ سد بزرگ با قدمتی دیرینه از جمله سدهای دایو و گیرکلات، سد کوری و سد هرمی اناری، آثار بیش از ۵۰ آسیاب آبی مانند آسیاب‌های تنگ حنا، خانیچه و بنگو همه و همه آب زیاد، آبادانی و رونق کشاورزی در درازای تاریخ شهرستان جم حکایت دارد.

اما اقلیم سرسبز شهرستان جم به خصوص در بخش کشاورزی سالیان اخیر مورد کم لطفی و بی‌مهری هم مردم جم و هم تاسیسات نفت و گاز قرار گرفته است.

به گفته یکی از کارشناسان کشاورزی شهرستان جم، قنوات مذکور وچشمه‌ها که آثار ۱۱۲ رشته آن موجود است و  یا فعال یا نیمه فعال هستند و یا اینکه در سالیان اخیر به خاطر کم لطفی خشکیده‌اند، به نظر می رسد این طبیعت و اقلیم  دلربای جم میزبان بسیار خوبی برای وزارت نفت بوده اما نقش این میهمانان (تاسیسات نفت وگاز) در خشکیده شدن قنات‌ها، چشمگیر و غیر قابل جبران است و به دنبال آن کشاورزی شهرستان جم را که تحت تاثیر خود قرار داده است و کشاورزی را به زوال کشانده است.

کاهش شدید منابع آبی جم

سخنگوی شورای اسلامی شهرستان جم در گفت‌وگو با خبرنگار آینه جم اظهار داشت: درشهرستان جم شاهد کاهش سطح ایستابی هستیم و منابع آبی شهرستان جم کاهش یافته است که باید برنامه‌ریزی اساسی در این زمینه صورت گیرد.

علی پریشان به وضعیت بحرانی دشت جم اشاره کرد و گفت: شاهد وضعیت نامطلوبی در منابع آبی جم هستیم و نیاز است که طرح احیاء و تعادل بخشی منابع آب در دشت جم و ریز اجرا شود.

وی با بیان اینکه معیشت بسیاری از مردم جم وابسته به شغل کشاورزی است، گفت: باید به‌گونه‌ای در زمینه احیای منابع آبی عمل شود که مردم بتوانند کشاورزی خود را ادامه دهند.

لزوم اجرای سد باغان

پریشان خاطرنشان کرد: اجرای سد باغان می‌تواند در زمینه تامین آب مورد نیاز در منطقه جم موثر باشد گفت: با اجرای طرح احیاء و تعادل بخشی منابع آب در دشت جم و ریز به عنوان منطقه پایلوت، مشکل تامین آب باغات و مزارع دشت جم رفع می‌شود.

وی بیان داشت: در راستای بهبود وضعیت کشاورزی در سطح منطقه، باید به اصلاح الگوی کشت، کشت گلخانه‌ای و نظارت بر برداشت بی وریه آب از چاه‌ها  توجه شود.

عضو شورای اسلامی شهر جم بر توقف برداشت آب از چاه‌ها و سفره‌های زیرزمینی توسط وزارت نفت در منطقه جم و ریز تاکید کرد و گفت: مقابله با چاه‌های غیرمجاز یکی دیگراز موضوعات مهمی است که باید در دستور کار قرار گیرد.

پریشان تاکید کرد: نخیلات سند هویت  شهرستان جم هستند و برای پوشش فضای سبز شهرستان جم نقش به سزایی دارند،افزود: به جای کشت های فصلی که آب زیادی مصرف می کنند باید برنامه ریزی  شود در زمینه کشت مرکبات و نخیلات قدم برداشته شود.

وضعیت دشت‌های جم و ریز بحرانی است

نماینده مردم شهرستان دیر، کنگان، جم و عسلویه در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار آینه جم با تاکید بر اینکه باید توجه ویژه به قشر کشاورز داشته باشیم اضافه کرد: نیازسنجی از کشاورزان یکی از برنامه‌هایی است که دنبال می‌کنیم و نشست‌هایی را برای این منظور با کشاورزان جنوب استان خواهیم داشت.

سکینه الماسی خواستار راه‌اندازی کارگروه کشاورزی توسط کشاورزان شد و بیان کرد: با ایجاد این کارگروه می‌توان مشکلات را به صورت جدی و زیربنایی بررسی و حل کرد.

عضو کمیسیون انرژی مجلس خاطرنشان کرد: هم‌اکنون تمام آب مصرفی شهرستان جم در بخش کشاورزی، صنعت و خانگی از سفره‌های زیرزمینی تامین می‌شود. وضعیت دشت‌های جم و ریز بحرانی است و به عقیده کارشناسان به فرض تامین سریع آب از منابع دیگر بازگشت وضعیت این دشت‌ها به شرایط عادی زمان‌بر خواهد بود. 

الماسی در پایان  بر لزوم اصلاح الگوی مصرف به ویژه در بخش کشاورزی تاکید کرد گفت: در بخش مصارف صنعت نیز، وزارت نفت باید به برداشت خود از سفره‌های زیرزمینی پایان دهد.

احیای قنوات و اجرای طرح های آبخیزداری

فرماندارجم  بر ظرفیت‌های شهرستان در حوزه کشاورزی اشاره کرد و گفت:جم ظرفیت‌ها و پتانسل‌های  بسیار خوبی برای کشت مرکبات و صنایع تبدیلی دارد. 

نوروزی با تاکید بر وضعیت بحرانی آب شهرستان جم گفت: کشت فضای باز جالیزی به دلیل مصرف بالای آب با شرایط شهرستان هم‌خوانی ندارد و لازم است در این زمینه از روش‌های نوین کشاورزی بهره برد.

نوروزی با بیان اینکه استفاده از روش‌های نوین کشاورزی، دغدغه کمبود آب را کاهش می‌دهد گفت: در کنار این موارد احیای قنوات و اجرای طرح های آبخیزداری در حال انجام است و پروژه آبخیزداری دشت جم نیز با تامین اعتبار وزارت نفت آغاز شده است.

انتخاب جم به عنوان طرح پایلوت گلخانه‌ای کشور

وی با اشاره به انتخاب جم به عنوان طرح پایلوت گلخانه‌ای کشور خاطرنشان کرد: هم اکنون ۳۰ هکتار گلخانه در نوبت دریافت تسهیلات هستند که در حال پیگیری برای اعطای تسهیلات کم بهره برای شروع به کار هستیم.

وی بیان داشت: جم بستر مناسبی برای پرورش گیاهان دارویی، زیتون، لیمو ترش، نخل دارد و باید از این بستر برای رشد اقتصادی شهرستان و اشتغال زایی بهره برد.

فرماندار جم در پایان گفت: گلخانه‌های موجود در شهرستان با مشکلاتی مواجه هستند که بخشی از مشکلات با پیگیری‌ها رفع شده است و برخی مشکلات نیز نیاز به پیگیری‌های بیشتر دارد.

گزارش بحران وضعیت کشاورزی جم به سریالی تکراری تبدیل‌شده است تا هرساله کم‌ و بیش مردم و مسئولان با این معضل درگیر باشند و تدابیر اندیشیده شده تنها نقش مُسکن را بازی کنند.

در هر صورت اجرا و تسریع موارد زیر از جمله اختصاص بودجه‌ای از وزارت نفت برای جبران خسارت‌ها در بخش کشاورزی، اجرای طرح آبخیزداری و آبخوان داری، احداث پژوهشکده کشاورزی در جم، آموزش کشاورزان و به روز کردن آنها با روش‌های نوین کشاورزی، تشویق سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی و ایجاد انگیزش برای کشاورزان نمونه شهرستان، انجام برنامه‌ریزی دقیق برای توسعه پایدار کشاورزی و تدوین سند چشم انداز توسعه کشاورزی شهرستان جم و تلاش برای تحقق آن در شهرستان جم می‌تواند در توسعه پایدار کشاورزی در بام استان بوشهر بسیار مفید باشد.

[کد خبر:AJ19136]
پايگاه خبري تحليلي آينه ي جم

کانال تلگرامی پايگاه خبري تحليلي آينه ي جم