آینه جم- محمد جوهری
فضاي انتخاباتي كاملا فراگير شده است، شور وهيجان كانديداها و حاميان آنها جلوه اي خاص بر سراسر هرشهر و ديار و كوي و برزني افكنده است. ميزان الحراه اين رويداد، حداكثر تب و حرارت ممكن را نشان مي دهد. آنچه كه بيشتر از همه در شهرهاي كوچك جلوه گراست انتخابات شوراهاي شهر و روستاست كه به جهت بافتهاي قومي و قبيله اي، دوستي و آشنايي و صنفي، اين تب و تاب دوچندان است. شق اول قضيه كه نماد بسيار روشني از دمكراسي و مردم سالاري ديني در نظام مقدس جمهوري اسلامي است بسيار زيبا و درخشان جلوه گر شده است و جاي خرسندي است كه مردم آگاهانه دست به انتخاب زده و از حق تعيين سرنوشت خود به نحو احسن بهره مي برند. بدون شك داشتن حق انتخاب از ضروري ترين و بديهي ترين و مسلم ترين حقوقي است كه شهروندان در هر جامعه مردمسالار از آن برخوردارند و اين حق در طي قرون متمادي و بعد از پشت سرگذاشتن انواع جنگها و بلاها و با مبارزات خستگي ناپذير به دست آمده است.
حقوقي كه در يك بستر تاريخي بلندمدت و به تدريج به دست صاحبانش رسيده و در اين مقال قصد پرداختن به آن ندارم. از ديگر سو هر انتخابي مي تواند آسيبها و اشكالاتي هم داشته باشد كه بازهم آسيب شناسي اين موضوع مدنظر اين نوشتار نيست. فقط به يك مورد خاص از مشكلات انتخاب مردم در خطه نخل و دريا، خطه كوه و دشت، ديار جوش و خروش و شرجي و گرما اشارتي زودگذر مي نمايم. در هر دوره اي مردم اين سرزمين نفت و نخل و دريا با احساس مسؤليت مدني و سياسي و اجتماعي و جهت حفظ ارزشهاي آزادي و دمكراسي و نظام مردم سالار ديني، دست به انتخاب مي زنند كه بسيار هم قابل تقدير است اما اشكال بزرگ و حلقه مفقوده اين ماجرا از زماني خودنمايي ميكند كه به جهت قناعت و نجابت ذاتي مردمان اين ديار، مطالبه گري كه ركن اساسي است به بوته فراموشي سپرده مي شود. از يك سو به دليل نبود احزاب واقعي و تشكلهاي حزبي قوي و شناسنامه دار، مردم بيشتر انتخابشان فردي است و از ديگر سو بلافاصله بعد از انتخاب به خواب غفلت فرو ميروند. ديگر خبري از پايش و سنجش و سؤال از وكيل و نماينده شان نيست. در اين برهه انتخاب كنندگان همانند ميزباني عمل مي كنند كه تمام هم و غم خودرا جهت پذيرايي شايسته و بي عيب و نقص از مهماني عزيز و گرانقدر به كار گرفته است، حال آنكه اين نماينده نه تنها ميهمان نيست بلكه وكيل مدافع موكلان خويش است و بايد در مقابل تمامي عملكردهايش پاسخگوباشد. ولي وقتي سؤال كننده و مطالبه گري وجود ندارد طبيعي است كه وكيل نيز راحت و آسوده و فارغ از پاسخ است و به همين علت هيچوقت نميتوان عيار نماينده را در پايان كارش در محك آزمون قرار داد. گويي مردمان اين ديار كه شير قناعت و نجابت را از پستان مادر نوشيده و حداكثر مقاومت را از قامت نخلهاي برافراشته به ارث برده اند، كماكان به وضع موجود راضي بوده و دل وسيع و دريايي با سخاوتشان كه از درياي نيلگون خليج هميشه فارس وام گرفته است، باعث ميشود كه از ضايع شدن حقشان چشم پوشي كنند. قناعت و نجابت بيش از حد باعث شده كه اين ديار ثروتمند با انبوهي از مشكلات ريز و درشت به خصوص در زيرساختها رنج ببرد كه بازهم در اين مقال جاي پرداختن به آنها نيست.
شهروندي مي تواند باعث پيشرفت وتعالي و توسعه همه جانبه شهرش باشد كه به همانگونه كه در انتخاب احساس مسؤليت مي كند در پسا انتخابات نيز احساس مسؤليت كند، مطالبه و سؤال نمايد و وكيلش را در ترازوي عيار سنجي قرار دهد و با چشماني تيز بين وآگاه ناظر باشد. در مقاطع مختلف و به خصوص درپايان كار از نماينده منتخبش بيلان عملكرد بخواهد. اكتفا كردن به اين قناعت ژنتيكي و نجابت ذاتي در تعارض كامل با دمكراسي است و تا زماني كه در بر همين پاشنه بچرخد فقط به ارتفاع كوه مشكلات اضافه خواهد شد.
چرا در اين خطه زرخيز و ثروتمند روز به روز بر خيل عظيم بيكاران افزوده ميشود؟ چرا شاخص فلاكت در حال افزايش است؟ چرا زيرساختهاي آموزشي و فرهننگي و بهداشتي و رفاهي بدينگونه است؟ آيا وقت آن فرا نرسيده كه با مطالبه گيري قانوني، نسبت به تكميل انتخاب خود همت گماريم؟ آيا زمان آن فرانرسيده كه گام دوم مردمسالاري را كه به نوعي از گام اول( راي دادن) مهم تر است احيا و نهادينه كنيم و از سپردن سرنوشت خود به دست كساني كه توانايي و شايستگي لازم را ندارند خودداري كنيم و با روح مطالبه گري باعث انتخاب اصلح و بابصيرت شويم و افرادي را راهي پارلمان شهري كنيم كه بدانند با انتخاب كنندگاني آگاه و پرسشگر روبه رو هستند و حساب كار دستشان بيايد و بدانند در مقابل ايچنين مردمي وعده هاي رنگين و دهن پركن و شيوه هاي پوپوليستي جواب نخواهد داد. اگر اينگونه عمل كنيم قطعا به مرور زمان اين كوه عظيم مشكلات لاينحل فرو خواهد ريخت و چنانچه بر سياق سابق عمل كنيم صدالبته بر معضلات و مشكلات فعلي خواهيم افزود. به اميد پرسشگري و مطالبه گري مردمان شريف ديارم و انتخابي اصلح و از سر بصيرت حداكثري.
* فعال اجتماعی

نوشتن دیدگاه