آینه جم:   بهرام نکیسا

چه زیبا استاد ارجمند جناب آقای دکتر سید علی موسوی گرمارودی در وصف امام علی بن ابی طالب (ع)، سروده است :
"... پیش از تو،
هیچ اقیانوس را نمی شناختم

که عمود بر زمین بایستد...
پیش از تو،
هیچ خدایی را ندیده بودم
که پای افزاری وصله دار به پا کند،
و مَشکی کهنه بر دوش کشد
و بردگان را برادر باشد.
آه ای خدای نیمه شبهای کوفه ی تنگ".
آخرین حج پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) معروف به حجه الوداع بود . بسیاری از مسلمانان بدلیل مطلع بودن از حضور آن حضرت در آن مراسم عبادی سیاسی بزرگ، سعی کرده بودند تا در آن مراسم حضور و شرکت داشته باشند .
پس از پایان اعمال حج ابراهیمی آن سال ، مسلمانان به همراه پیامبر (ص) از مکه خارج شدند و در روز هیجدهم ذی الحجه به منطقه ای بنام جحفه رسیدند .
جحفه نام منطقه و بیابانی بزرگ و وسیع است . جُحْفَه یکی از میقات‌های پنج‌گانه حج تمتع و عمره مفرده است که در ۱۸۳ کیلومتری شمال غربی مکه و در نزدیکی دریای سرخ قرار دارد و غدیر خم در نزدیکی آن واقع شده.
پیامبر در آن بیابان به برکه آبی رسیدند که در فصل زمستان در آن آب جمع می شد نزدیک این برکه که به غدیر خم معروف بود فرود آمد و به مردم نیز فرمود تا فرود آیند و منتظر بمانند تا مابقی مسلمانان در راه نیز به آنان ملحق شوند .
جحفه برای بسیاری از مسلمانانی که در آن روز در برگزاری اعمال حج همراه پیامبر بودند آخر راه بود ، چون راه آنان در آن منطقه از یکدیگر جدا می شد و تنها در جحفه بود که همه با پیامبر بودند .
مسلمانان از توقف در آن سرزمین و در آن هوای گرم تابستان بخوبی متوجه شدند که رسول خدا سخن و امر مهمی برای ابلاغ دارد که دستور توقف و اجتماع در چنین مکانی را اعلام فرموده است .
"امام موسی صدر" در کتاب انسان آسمان چنین از آن روز تاریخی نقل نموده:
" پیامبر در آن روز و در آن مکان چنین فرمود:
ای مردم نزدیک است که فراخوانده شوم و من آن را پاسخ گویم. به شما خبر می دهم که بزودی از میان شما خواهم رفت.
آنگاه حضرت محمد (ص) فرمود:
 "آیا من به شما از خودتان سزاوارتر نیستم؟ "
مسلمانان پاسخ دادند: "آری."
چرا گفتند آری؟
 و چرا پیامبر از آنان اعتراف گرفت که به آنان از خودشان سزاوارتر است؟
 برای اینکه خداوند در قرآن سوره مبارک احزاب آیه 6 فرموده است:
" النَّبِيُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ".
وقتی مسلمانان گفتند آری ، تو به ما از خودمان سزاوارتری ، پیامبر دست علی را بلند کرد و فرمود:
" مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلَاهُ "
(هرکه من مولای اویم ، این علی مولای اوست).
سپس آن حضرت دستان خود را به سوی آسمان بلند کرد و فرمود :
" اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ "
(خدایا هر که با او دوستی کند دوست بدار و هر که را که با دشمنی ورزد ، دشمن بدار و هر که را بدو یاری رساند ، یاری رسان و هرکه او را خوار دارد او را خوار ساز).
ومردم  آمین گفتند ."
امام علی (ع) شخصیتی که پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) او را در غدیر خم برای جانشینی خود به مردم معرفی نمود، می فرماید:
"اگر اقالیم هفت گانه را به او بدهند تا پوسته جوی را به ستم از دهان مورچه ای بگیرد ، نمی پذیرد ".
و یا به مناسبتی دیگر می فرماید :
"دنیای شما نزد من، از آب بینی بزغاله ای بی ارزش تر است".
حال چگونه ممکن است کسی بگوید دوستدار و پیرو چنین امامی است ولی به حقوق دیگران احترام نگذارد و نسبت به دنیا حریص باشد و به چرب و شیرین دنیا دل بندد؟
 درباره حکومت و شایستگی امام علی (ع) برای ولایت بر مسلمین سخن و دلیل فراوان است. علاوه بر دوران سراسر عدالت حکومت آن حضرت، می توان به نگاه ایشان به مردم و حکومت در نامه به مالک اشتر هنگامی که او را به امارت مصرمنصوب و اعزام نموده نیز پی برد و اشاره داشت.
امام علی (ع) در این عهد نامه بلند به ویژگی های حکومت و شیوه زمامداری و ویژگی های حاکم و روش برخورد او با خواص، کارگزاران، توده مردم، لشکریان، وزیران، وزیران پیشین و ثروتمندان پرداخته است. دراین نامه گنج هایی از معرفت نهفته است.
از زیباترین سخنان گوهربار امام علی (ع) در باره حاکمان و غیر حاکمان ، احترام به افکار عمومی است. در سفارش‌هایی که به استانداران و فرمانداران خود دارند، آنان را از دوری کردن و پنهان شدن از چشم مردم و جامعه باز می دارد و چنین می فرماید:
" نهان شدن از رعیت، والیان را از دانستن آنچه بر آنان پوشیده است، باز دارد . پس کاربزرگ نزد آنان کوچک به شمار آید و کار کوچک بزرگ نماید ، زیبا زشت شود و زشت زیبا، و باطل به لباس حق در آید. و همانا والی ، انسان است و آنچه مردم از او پوشیده دارند ، نداند."
امام علی (ع) با این جملات ،خطرهای پنهان شدن مسئول و کارگزار از چشم مردم را گوشزد می فرمایند. زیرا در چنین فضا و شرایطی است که چاپلوسان سر در می آورند و به تعبیری در سیستم حکومتی میدان پیدا می نمایند. چاپلوسان نزد مسئول به ستایش او زبان می‌گشایند و بیان می دارند: تو صالح هستی و کار آمد و مردم در آسایش به سر می برند و مشکلی ندارند. اما خیرخواهان و دلسوزان سختی هایی را که بر ملت می گذرد برای آن مسئول مطرح می کنند.
وجود چاپلوسان و اطمینان دادن آنان به مسئول و همچنین در دسترس نبودن  مسئول از مردم سبب می شود که او سخن خیر خواهان و خردمندان را به سختی بپذیرد و به دروغ های چاپلوسان تمایل نشان دهد و آنان را به خود نزدیک و خیرخواهان دلسوز را دور کند.
امام علی (ع) حکمرانی در طراز اسلام ناب محمدی (ص) را ضمن اینکه خود اجرا می فرمودند به کارگزارانش نیز دستور و توصیه می‌داشتند . آشفتگی و نابسامانی های جوامع ناشی از عمل ننمودن به توصیه های ارزشمند امام علی (ع) است.  امام به آنچه فرمان می داد ایمان داشت. امام علی (ع) نمونه یک مرد و حاکم آزادی خواه واقعی واقعی است.
هنگامی که می فرماید:
(فَلاَ تُکَلِّمُونِی بِمَا تُکَلَّمُ بِهِ الْجَبَابِرَهُ، وَ لاَ تَتَحَفَّظُوا مِنِّی بِمَا یُتَحَفَّظُ بِهِ عِنْدَ أَهْلِ الْبَادِرَهِ(۱)، وَ لاَ تُخَالِطُونِی بِالْمُصَانَعَهِ). خطبه خطبه ۲۱۶ کتاب شریف نهج البلاغه.
«با من آن گونه که با زمامداران ستمگر سخن گفته مى شود سخن نگویید و آن گونه که مردم خود را در برابر حاکمان تندخو و جبّار حفظ مى کنند محدود نسازید و به طور تصنّعى و منافقانه با من رفتار نکنید».
حضرت خطاب به مردم که با القاب بزرگ با ایشان صحبت می نمایند، می فرمایند با من با ساده حرف بزنید، به من بگوئید علی، با من با تعارف حرف نزنید، از من تمجید نکنید ، مد نکنید ، ثنا نگوئید که خدا خودش می داند که من از این نوع رفتارها و ثنا شنیدن خوشم نمی آید، برای من القاب درست نکنید. این نمونه یک مرد و حاکم آزادی خواه واقعی، واقعی است.
بدلیل تقارن ایام مبارک عید غدیر خم با هفته ملی مهارت بی مناسبت نیست به یکی از بیانات گوهر بار امام علی (ع) در باب کار و تلاش اشاره گردد.
امام علی (ع) می فرماید:
 "عبادت هفتاد جزء دارد که بهترین آن ها کار است."
امام (ع) به کار و تلاش و تولید رنگ عبادت و قداست می دهد تا جامعه بواسطه کار و تلاش افراد دچار فقر و فلاکت نشود و چرخ تولید و اقتصاد متوقف نگردد. نیروی کار نیز لازم است برای برخورداری از بهره‌وری مطلوب دارای مهارت باشد . مهارت های فنی و حرفه ای  است که انسان را صاحب هویتی ارزشمند در جامعه می گرداند.
پیامبر اسلام حضرت محمد (ص) چنین شخصیتی و با چنین نگاه و نگرشی به امور را برای مدیریت جامعه مسلمانان و انسانها، برای پس از خود در غدیرخم معرفی فرمود.
از آن روز تاریخی هجدهم ذی الحجه سال دهم هجری تا به امروز بشریت با درس ، آزمون و رسالت  مهمی روبرو است. همه بشریت، بویژه مسلمانان و آزادیخواهان و مصلحان مخاطبان اصلی پیام این روز تاریخی و آن درس و آزمون مهم هستند. روز هجدهم ذی الحجه روز ولایت است و ولایت سرآمد و اساس و بنیان همه اعمال و عبادات است.
پیام غدیر، پیام ولایت، عدالت، وحدت، صداقت، سلامت، دوستی، مهربانی، صلح، راستگوئی و انصاف می باشد . برما است که این پیام را درک و به آن عمل نمائیم. انشاالله.
این عید بزرگ بر تمامی مسلمانان، آزادیخواهان، راستگویان و صالحان مبارک باد.

اتحاد خبر 

نوشتن دیدگاه