آینه جم/ موسا درویشی-کارشناس ارشد سینما
انتظار نمی رود رویکردهای فرهنگی مجموعه های نفت و گاز به همان اندازه ی مراکز و ارگان های فرهنگی باشد اما به واسطه ی منابع سرشار مالی که هیچ یک از مراجع فرهنگی و هنری به آن دسترسی ندارند، می توان به مسئولیت های اجتماعی نفت و گاز در عرصه فرهنگ دل بست. در روزهای بی سامانی فرهنگ و هنر با وجود شرایط دشوار اقتصادی جامعه و زبانه های دردآور آتش حوادث، گویی گفتن از چگونگی پوشش فرهنگ و هنر در برنامه های کلان صنعت نفت و گاز کاری است دشوار. از این جهت که به طور خودکار مدیران گازی و نفتی همواره به امر فرهنگ با تعریف خاص حکومتی توجه بایسته داشته اند، شاید بیهوده به نظر آید که یادآور مسئولیت های فرهنگی آنان شویم. آن چه شایسته ی گفتار پیرامون رویکردهای فرهنگی و هنری است در حقیقت کیفیت متفاوتی است که مدیران نفت و گاز می توانند با استفاده از ظرفیت بنیادی منابع مالی به عرصه ظهور برسانند. جشنواره ها، سمینارها، کارگاه های آموزشی، آیین های ملی و محلی، آفرینش ها و تولیدها و همه ی آن چه در گستره ی فرهنگ و هنر می تواند جای گیرد همواره با طول و عرضی معین و محدود اجرا می شود که از این ارگان فرهنگی تا آن مرکز هنری کیفیت و کمیتی هم تراز با مرجع اجرایی خود داشته است. محدودیت های مالی گاهی باعث ایجاد خلاقیت های اجرایی شده اما در صورت کلان موضوع هرگز به طور پیوسته برنامه ی فرهنگی و هنری که یک ارگان دولتی با بودجه ی ناچیز عملیاتی نموده تا برنامه ایی که مرکز یا مجموعه ی نفتی با شرایط بهینه ی هزینه در دایره فرهنگی خود پیاده کرده است، به هیچ رو هم سطح و هم تراز نیست. در این جستار مشخصن به دنبال انجام کیفی برنامه های فرهنگی هنری هستیم که صنعت نفت و گاز می تواند با رویکردی مانند مسئولیت های اجتماعی و توجه به مناطق پیرامونی به دلیل دست باز در هزینه کرد منابعش، توجهی درخور به فرهنگ و هنر اندازد و علاوه بر مسئولیت های اجتماعی به «مسئولیت های فرهنگی» خود نیز در قبال مناطق پیرامونی براساس نظام نامه ایی فرهنگی هنری عمل نماید.
اگر نظام نامه مسئولیت های اجتماعی وزارت نفت را مورد مطالعه قرار دهیم فقط در یک بند از ماده ۳ آن ردی از فرهنگ با تعبیر «حمایت از فعالیت های فرهنگی مناطق یک و دو » مشاهده می کنیم. آن چه به طور اساسی به عنوان هدف در جریان CSR معرفی شده در واقع «ارائه تصویر مناسب از صنعت نفت در افکار عمومی، ایجاد فضاي لازم براي افزایش اعتماد اجتماعی، بهبود روابط با جوامع محلی و تسهیل شرایط کاري صنعت نفت در این جوامع، بهینه سازي هزینه کردها در زمینه اقدام های مسئولانه سازمان ها و شرکت هاي نفتی و نظارت عالیه در این خصوص» اعلام شده است . به گونه ی روشن اهداف مسئولیت های اجتماعی وزارت نفت و زیر مجموعه های آن سمت و سویی کاملن اجتماعی در جهت تأمین اعتماد عمومی دارد. چارچوب چنین نظام نامه ایی در راستای آن چه مسئولیت های اجتماعی می خوانیم بنا شده و خرده ایی از بابت عدم نگنجاندن مفهوم و موضوع فرهنگ و هنر در آن نمی توان گرفت. مورد انتقادی نسبت به رویکرد صنعت نفت در این زمینه همانا بی توجهی به مسئولیت های فرهنگی است که سعی نموده اند در لابه لای مسئولیت های اجتماعی بدان رسیدگی نمایند. مسائل فرهنگی چه با تعاریف کلی و چه با رویکردهای خاص می تواند در ذیل مسئولیت های فرهنگی شرکت ها یا سازمان ها دنبال شود. آن هم به دلیل گستردگی مسائل اجتماعی و عدم پوشش راستین موضوع فرهنگ و هنر. گستردگی عرصه فرهنگ و هنر و اهمیت بنیادین آن با حمایت مالی از فعالیت های فرهنگی و هنری از سوی منطقه پارس انرژی یا وزارت نفت پوشش و پشتیبانی داده نمی شود. چارچوبی دیگر آن طور که در تجربه ی شرکت ها و سازمان های گوناگون از ۲۰۱۶ به این سو در زمینه مسئولیت های فرهنگی رقم خورده، برای دستیابی به کیفیت رویکردی فرهنگ و کاربردی هنر در وزارت نفت لازم است تا هم پای مسئولیت های اجتماعی بتواند توسعه فرهنگی در مناطق نفتی، گازی و پتروشیمی را محقق سازد. تدوین نظام نامه مسئولیت های فرهنگی هنری اقدامی است در جهت بهره‌وری و توسعه بیشتر ساختارهای فرهنگ و هنر. هدف باج گیری یا راضی نمودن عوامل اجرایی در عرصه فرهنگ و هنر نیست بل که ایجاد سامانه ی فرهنگ در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی است که اگر به طور بنیادی بدان پرداخته نشود هیچ گونه سرمایه گذاری در حوزه اجتماعی برای توسعه جامعه و فرهنگ راه به جایی نخواهد برد. ناگفته نماند ورود وزارت نفت در مسئولیت های اجتماعی با توفیق های بسیاری نیز همراه بوده که بی تردید هم دیده شده هم اهل نظر در این حوزه، باورمند خدمات همدلانه و کارگشای صنعت نفت وگاز و پتروشیمی بوده اند. نمی توانیم از یاد ببریم سالانه طرح های مختلفی در همین راستا به تصویب می رسد و نیروهای فعال اجتماعی از پشتیبانی صنعت نفت، گاز و پتروشیمی بهره‌مند می شوند. با این همه سامان دادن به توسعه فرهنگی مناطق نفتی، رویکردهای نویی در سایه ی نگرش «مسئولیت های فرهنگی شرکت» می‌خواهد که با همت وزارت نفت به سرانجام خواهد رسید.
*انرژی جنوب
[کد خبر:AJ39111]
