آينه جم؛ همه ما کم و بیش از طوفان شن در استان های شرقی کشور شنیده ایم، این پدیده بیشتر در مناطق بیابانی و شن زار اتفاق می افتد و باعث مختل شدن زندگی روزمره هموطنانمان در استان های زاهدان و بخش هایی از کرمان می شود. در قطب انرژی اقتصادی کشور یعنی عسلویه در ابعاد کوچکتر ولی اثرات مخرب بیشتر، پدیده ای مشابه با طوفان شن رخ می دهد. پدیده ای که می توان به آن طوفان زرد اطلاق کرد.

منشاء این پدیده ی نوظهور، تپه های زرد رنگی است که در شمال پالایشگاه های پارس جنوبی و حاشیه ی اتوبان عسلویه- کنگان واقع شده است. در این محدوده ناهمواری هایی مشاهده می شود که در فضایی روباز با حصاری آبی رنگ احاطه شده اند. این ترکیبات فسفری رنگ همان گوگرد است که بصورت دانه های ریز جامد هستند.

گوگرد یکی از محصولات پالایشگاه های پارس جنوبی است. حصار پیرامونی موجود، مانع از پخش شدن و نفوذ ذرات ریزتر به بیرون نمی شود. ذرات ریزتر که در واقع به حالت پودر در آمده اند در امتداد اتوبان و تا فاصله ای قابل توجه بصورت لایه ای زرد رنگ سطح خاک های اطراف را پوشانده است و با وزش باد به راحتی در فضا پراکنده می شوند و ذرات معلق زرد کم رنگی در هوا شکل می گیرد که ذهن را در مقیاسی کوچکتر با طوفان شن درگیر می کند.

بوی نامطبوع و سوزش چشم یکی از ملموس ترین اثراتی است که بلافاصله پس از رسیدن به این منطقه  احساس می شود. قطعاً کسانی که به عسلویه سفر و یا از این مسیر گذر نموده اند به عینه این موارد را مشاهده کرده اند.

به دلیل حجم تولید بسیار زیاد گوگرد در پارس جنوبی (هر پالایشگاه تقریباً 400 تن در روز)، امکان بارگیری مستقیم برای صادرات وجود ندارد. بنابراین به ناچار آن را در این محدوده دپو می کنند. دپو کردن گوگرد در محیط باز اقدامی غیرکارشناسی و نا ایمن به شمار می رود که پس از دو دهه فعالیت صنایع نفت و گاز، همچنان این معضل پا برجاست و عزمی جدی برای برچیدن آن مشاهده نمی شود.

کارشناسان می گویند عواملی مانند اصطکاک، الکتریسیته ساکن، حرارت، جرقه یا هرگونه شعله نظير كبريت بدون محافظ امكان بروز حريق و يا حتي انفجار در این فصا وجود دارد. بالا بودن ميزان اشتعال پذيري و قابليت اكسيد شدن بالا سبب شده كه اين ماده در رديف كالاهاي خطرناك و قابل اشتعال قرار گيرد.

ضمن اینکه آتش سوزی در انبار روباز پارس جنوبی چندین بار مشاهده و گزارش شده است. ذخيره سازي غيراصولي نيز خطر توليد گازهاي گلخانه اي را افزايش مي دهد.

همچنين امكان توليد اسيد سولفوريك در ضايعات دراثر واكنش با گوگرد وجود دارد؛ اسيدی که در صورت ريزش به داخل آب سبب آلودگي و به خطر افتادن سلامت آبزيان و آلودگی آب دريا مي شود. همچنين گوگرد اثراتي بر روي سلامت ریه ها، پوست، سیستم اعصاب مرکزی، دستگاه تنفس، عدسی و قرنیه چشم انسان مي گذارد.

در این رابطه، مسئولان پارس جنوبی در ابتدای امسال طی مصاحبه ای از بارگیری اولین محموله انبارهای مکانیزه تا اردیبهشت سالجاری و در نهایت برچیده شدن کامل انبار روباز خبر داده بودند، ولی با گذشت بیش از 6 ماه از این مصاحبه، انبار روباز با وجود خطرات بالقوه و اثرات مخرب زیست محیطی همچنان فعال است.

ضمن اینکه با بهره برداری از پالایشگاه های 15و16 و 17و18 پارس جنوبی بر حجم و وسعت آن افزوده خواهد شد./یوسف صفری- خليج فارس

نوشتن دیدگاه