آینه جم: ایران ۵۰ میلیون نفر نخل دارد که در سطح ۲۶۲ هزار هکتار نخیلات خوزستان، بوشهر، هرمزگان، کرمان، فارس و سیستان و بلوچستان پراکندهاند و با تولید سالانه یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن خرما در ۴۰۰ رقم، نان بیش از یکمیلیون نفر را میدهند.
فروش نخل از روی ناچاری
در سالهای اخیر، خشکسالی، ریزگردها، گرانی نهادههای کشاورزی و... مشکلات زیادی را برای نخلداران ایجاد کرده، اما نخلداران معتقدند کار از کار گذشته است که یک کشاورز حاضر میشود نخل خود را از ریشه درآورد.
یکی از نخلداران بوشهری که طی سالهای گذشته حدود ۵۰نفر نخل خود را به همین شیوه فروخته است میگوید: نخل تنها درختی است که اگر پاجوش و حتی خود درخت را از زمین دربیاوریم و دوباره بکاریم، سبز میشود. از ریشه درآوردن نخل و فروختن آن دیگر اتفاق عجیبی نیست و در ۵-۴ سال گذشته باب شده است.
عابدی با بیان این که نخلها با توجه به نوع، سن و سال و ثمردهیشان بین ۱ تا ۱۲ میلیون تومان به فروش میرسند، میافزاید: از وضعیت شهرهای دیگر خبر ندارم، اما در همین شهرستان دشتستان حدود یک دهه است که جهاد کشاورزی هیچ حمایتی از ما نمیکند و اغلب نخلداران با بحران مواجه هستند بهطوری که بسیاری در سالهای گذشته نخلداری را ترک کردهاند.
او تصریح میکند: من یکی از نخلداران دشتستان هستم که در منطقه سعدآباد بیش از ۳۵۰۰ نخل دارم. تاکنون ۵۰ نفر نخل خود را فروختهام و اگر مشتری خوبی باشد باز هم این کار را میکنم. ناچار به این کار هستیم. واقعیت را نمیتوان کتمان کرد. کشاورزان به دلیل حمایت نشدن در حوزههای مختلف تحت فشار هستند و جهادکشاورزی کار موثری برای تامین آب، کاهش قیمت نهادهها و تامین تجهیزات موردنیاز ما نمیکند.
این نخلدار با بیان این که نگهداری هر نخل در سال هزینه دارد، میگوید: اگر آب، کود و رسیدگی خوب باشد نخل در سال ۱۰۰ تا ۱۲۰ کیلوگرم محصول میدهد، اما در سالهای اخیر میزان تولید ما به ۳۰ کیلوگرم در سال کاهش یافته است. وقتی نرخ فروش خرما هزینه ها را جبران نمی کند، فروش نخل حداقل میتواند سرمایهای برای باغدار فراهم کند تا بهدنبال کار جدیدی برود.
وعده همکاری جهادکشاورزی
فروش نخلها گرچه اتفاقی است که در ۵ سال اخیر تکرار شده، اما هنوز بهگفته مسئولان همهگیر نشده است و میتوان جلوی آن را گرفت.
دبیر انجمن ملی خرمای ایران تأکید میکند که فروش نخلها از ۱۰ تا ۱۲ سال پیش رواج داشته است. مقداد تکلوزاده میگوید: در سالهای اخیر شاهد هستیم نخلهای کشور به ثروتمندان و شهرداران کشورهای شمالی مانند آذربایجان و ارمنستان و با حجم بیشتر به کشورهای عرب مناطق جنوبی فروخته میشود، اما از حدود ۲ سال پیش فروش نخلها شتاب گرفته و شکل آن تغییر کرده است. در گذشته نخلستانداران نخلهای کمثمر و ضعیف را ریشهکن میکردند و میفروختند، اما اکنون نخلهای پرثمر و جوان نیز قربانی میشوند.
تکلوزاده با بیان این که برای اقتصادی شدن هر نخل نیاز به صرف ۸ تا ۱۰ سال عمر و هزینه است، ادامه میدهد: خروج هر نخل از کشور به معنی از دست رفتن سرمایه ۸ تا ۱۰ سالهای است که از منابع باارزش آب و خاک کشور برای آن صرف شده.
پیگیری قانونی برای ممنوعیت فروش نخل
جلسه شورایعالی انجمن خرما با حضور نخلداران و مسئولان دولتی قرار است همزمان با جشنواره ملی خرما در تاریخ ۱۰ آذر در بوشهر برگزار شود. آنطور که مسئولان انجمن ملی خرما اعلام میکنند با پیگیریهای صورت گرفته تا زمان برگزاری این جلسه و تعیین تکلیف موضوع، فعلا خروج نخل قاچاق محسوب میشود و هر فردی این کار را کند، تحتپیگرد قرارمیگیرد.
مدیرکل دفتر امور میوههای گرمسیری و نیمهگرمسیری وزارت جهادکشاورزی نیز با بیان این که صادرات نخل شرایط ویژهای دارد میگوید: نخلداران فقط میتوانند ارقام غیربومی و غیرمثمر یا رقم مثمری که بانک ژن گیاهی تشخیص دهد قابلیت تولید پاجوش ندارد و برای آن با نصب برچسب دیجیتال مجوز صادرات بدهد و البته نخلدار آن را با نخل دیگری جایگزین کرده باشد، صادر کنند.
زهرا جلیلی مقدم تأکید میکند که در غیراین صورت، هر نخلی خارج از این چرخه از کشور خارج شود، غیرمجاز است، قاچاق محسوب میشود و با آن، برخورد قانونی میشود. بهگفته وی، صادرات ارقام بومی و بدون جایگزین تحت هر شرایطی ممنوع است.
منبع:همشهری