وحید ایاز: در یکی از سالهای ۱۲۳۰ تا ۱۲۴۰ ه ق در ولایتِ جم و در خانهی ملا علی میرزا پسر ملا محمدتقی مدگماری بختیاری جمی کودکی به دنیا آمد که او را محمّدعلی نام نهادند؛ نامی که موجب شد همواره عشق به اهل بیت در وجود این کودک فرخنده شعلهور باشد. پدرش ملاعلی میرزا کسی است که زمین ولایت را وقف بر سکونت مردم قرار داد و همهی طوایف مدگماری را در آنجا ساکن گردانید و در واقع هسته اصلی شهر توسّط ایشان شکل گرفته است.
مادرش حاجیه مرضیه دختر ملا علی اکبر ریزی بوده است.
این که جناب محمّدعلی خان سواد خواندن و نوشتن را در کجا فرا گرفته است، اطّلاعی در دست نیست.
پس از مرگ پدر و قتل عمو و برادرش(توسط دشمنان) در حدود سال های ۱۲۷۰ه.ق به کدخدایی و بزرگی جم رسید.بعدها به خاطر کیاست و درایتی که داشت رقم حکومتی خانی منطقه جم را از دستگاه قاجار دریافت و به طور رسمی شروع به رتق و فتق امور حکومتی جم نمود.
جم در زمان حکومت ایشان تقریباً مستقل و در اوج امنیت و آبادانی بوده است. دارالحکومه ایشان شاهنشین بوده و در زمان ایشان مردم جم در امنیت و راحتی و با صلح و صفا و دوستی در کنار هم زندگی میکرده و با هم یک دل و یک صدا و گوش به فرمان ایشان بودهاند.
مشاورین ایشان در امر حکومت حاجمحمدطاهر شاه حسینی، حاج مظفرِ بزرگ، رییس طایفه قائدیوسفی و قائد علیرضای زایرشاه علی بوده اند.
کارهای عمرانی محمّدعلی خان: در زمان ایشان فاریابهای متعددی در جم احیا شد. ایشان به احیای قنات و کاشت درخت اهمّیّت بسیار میداد.
فاریابهای بیدبلند، نرگسی و حسینآباد از آثار جناب خان و نشان از اهتمام ایشان به کشاورزی است. از آثار خیریهی جناب خان میتوان به حمام و مهمانخانه اشاره کرد، که یکی برای رفاه حال مردم و دیگری برای پذیرایی از میهمانان بوده است.
علاقه و ارادت جناب محمدعلی خان به اهل البیت (ع): از خصوصیات ذاتی این خاندان از گذشتههای دور علاقه و ارادت تام به اهلبیت پیامبر و به خصوص خامس آل عبا، سیدالشهدا است. تبلور این علاقهمندی در شخص جناب محمّدعلی خان میباشد.
از دیگر کارهای جناب خان که نشان از دوستی و ارادت به ساحت سیدالشهدا دارد آوردن مراسم تعزیه به جم و نیز وقف مزرعهی حسینآباد برای برپایی مراسم آقا امام حسین (ع) بوده است.
جناب خان علاقهای وافر به علم داشت و به این دلیل عالمان را محترم میشمرد. بنابر آنچه مشهور است فرستادن جناب فاضل جمی به شیراز برای تحصیل محصول یکی از بازدیدهای خان از مکتبخانه ای در ولایت بوده است.
برادران و وابستگان خان: جناب خان دارای شش برادر به نامهای محمّدتقی، حاج باقر، حاج حمزه، حاج حسین، حاج عباس و بهزاد بوده است که از این میان، ایشان و حاج عباس از یک مادر هستند.
محمّدعلی خان در طول عمر پربرکت خود سه بار ازدواج کرد که از این سه ازدواج، خان فقط از همسر اولش صاحب دختری شد که در خردسالی از دنیا رفت.
فوت خان: در نهایت از آن جایی که هر آغازی را پایانی است، جناب خان نیز در دههی دوم ماه مبارک شعبان سال ۱۲۹۹ ه. ق. مصادف با سال ۱۲۶۱ه.ش و در زمان ناصر الدین شاه قاجار در شهر شیراز جان به جان آفرین تسلیم کرد. ابتدا جنازهی ایشان را امانت گذاشته، سپس به عراق برده و در قبرستان وادیالسلام نجف اشرف به خاک سپردند، بدین سان بزرگ مردی از تبار نیکان آریایی رخ در نقاب خاک کشید و به همگان فهماند چه شاه باشی، چه گدا، عاقبت منزلگهت خاک است…وحید ایاز/بهمن ماه۹۸