حسين بردستاني

در مباحث "توسعه پایدار" پاسخ به دو سوال اساسی، کارشناسان زیادی را به فکر فرو برده که اساساً کدام یک مقدم بر دیگریست؟ ایجاد زیرساخت های اقتصادی و ثروت زا ولی مخرب برای آینده زندگی بشر و نابودگر گونه های مختلف جانوری یا پاسداشت کرامت حیات انسانها و همه جانداران ذی حق و ایجاد صنایع و زیرساخت های تولیدی در مناطق مختلف با آسیب کمتر و نیز با استفاده از الگوهای موفق و به شکل صحیح؟

البته این حقیقت قابل کتمان و چشم پوشی نیست که سرمایه گذاران و کارآفرینان، نقشی اساسی در توسعه جوامع بشری و افزایش رفاه و آسایش زندگی انسانها بر روی کره خاکی شده اند و وجود و حضورشان برای ایجاد توسعه در شهرها و کشورها، نه تنها ضروری، بلکه اساسی و حیاتی است و در غیبت آنها، فرصت های زیادی برای ایجاد رفاه و اشتغال و توسعه اقتصادی از دست خواهد رفت و بر همگان واجب است که حرمت افراد سختکوش و ساعی و آگاه در حوزه های مختلف اقتصادی و کارآفرینی را محترم بشمارند اما آیا هر نوع فعالیت اقتصادی و هر نوع از کارآفرینی و هر شکلی از درآمدزایی و اشتغال با توجه به تبعات خواسته و ناخواسته آن و اثرات نا مطلوب و زیانبار آن بر زیست و حیات انسان ها و جانداران دیگر، قابل دفاع و حمایت است؟

در خصوص سرمایه گذاری های اقتصادی و مولد نیز باید به حق گفت که ضرورتی انکار ناپذیر برای ایجاد رفاه اقتصادی و توسعه اجتماعی است، لکن باید الزامات توسعه پایدار نیز در آن رعایت گردد. سرمایه گذاریِ اقتصادی زمانی توجیه پذیر است که هم عوایدِ مادیِ سرمایه گذار حفظ شود و هم مانع از آسیب جدی به محل زیست و زندگی انسان ها و جانداران شود. در غیر اینصورت بعد از گذشت مدت زمانی شاید کوتاه، با کسب عواید مناسب و تخریب محیط زیست، شخص سرمایه گذار با منافع بدست آمده از این فرصت ها، دست به تغییر جغرافیای فعالیت خود برای جلوگیری از زیانهای بیشتر اقتصادی خواهد زد و به مکانی جدید و شاید با تکنولوژی ای جدید نقل مکان خواهد کرد، اما قطعاً راهی برای احیای طبیعت نابود شده و گونه های مختلف جانوری منقرض شده، پیش پای ساکنان نخواهد گذاشت و در نتیجه با پایان یافتن پس انداز ها و حقوق های پرداخت شده به کارکنان و تعطیلی واحد تولیدی، فقر و فلاکت و تنهایی، سرانجام مردم خواهد شد.

آنچه از تصاویر منتشره حرّاهایِ بندر تاریخی دیّر مشهود است به شرح ذیل تفسیر می گردد:
۱. صرف هزینه های گزاف راه سازی و اتصال شهر به چنین تاسیساتی، علیرغم وجود راههای بهتر و منطقی تر و منطبق با استانداردهای زیست محیطی، منطق اقتصادی پروژه را زیر سوال می برد، به نظر می رسد که سرمایه گذاران محترم این پروژه، باید تجدید نظری اساسی در محاسبات خود انجام دهند و البته علاوه بر توجیهات اقتصادی، جوانب زیست محیطی موضوع را نیز تشریح نماید.

۲. در این مورد، اشکال اساسی را باید به مسئولین عالی مقام استانی مرتبط دانست که با صدور چنین مجوزهایی، علیرغم مخالفت شدید کارشناسان اداره محیط زیست با اجرای چنین پروژه هایی به اصرار و تاکید مقامات عالی استانی و کشوری در حوزه شیلات و محیط زیست، باز اجازه اجرا را صادر کرده اند.

بر همین اساس اذعان می دارد، آنچه که زندگی را زیبا، فردا را روشن و سفره را پر رونق می کند، " توسعه پایدار" است نه تصویری کاریکاتوری از رفاه و اشتغال، لذا همه باید نسبت به فردای خود و فرزندان مان مسئول باشیم.

هم سرمایه گذارانی که به دلایل نامعلوم با اتلاف منابع، هزینه های سرمایه گذاری هایشان را بالا می برند هم مسئولینی که به دلایلی نامعلوم مجوزی خلاف نظر کارشناسان صادر نموده اند، هم مردمی که به دلایلی نامعلوم خود را به خواب زده اند، هم خیرخواهانی که به دلایلی شاید معلوم، روزه سکوت گرفته اند و هم نخبگانی که به دلایلی شاید مشهود خود را کنار کشیده اند. فردای زندگی همه ما مردم، همین امروزی است که بعد از گذشت سالها از تولدمان گذشته است. عمر کوتاه است و فرصت ها محدود و مع الاسف جبران آن نیز غیر ممکن خواهد بود. بنابراین کاری کنیم، قبل از آنکه دیگر کار از کار گذشته باشد.

** خليج فارس

نوشتن دیدگاه