حسن ريوندي در يكي از برنامه هاي طنز با ادبياتي طنزگونه در مورد شبكه 4 تلويزيون كه به شبكه علمي معروف است اينگونه مي گوید: " در منزل بر روي كاناپه لم داده بودم كه يهو پاهام به كنترل تلويزيون خورد و رفت كانال 4، ديدم كه مجري دستانش به زير سر گذاشته و در حال خروپف است(با كمي تحريف) لذا خواهش ميكنم از فردا نفري دو دقيقه هم كه شده شبكه چهار را نگاه كنيد؛ آخه گناه داره، خيلي تنهاست "

فارغ از اينكه حسن ريوندي چي گفته اما صدها نكته در حرف ايشان نهفته است كه فقط به دو نكته آن اشاره می شود و در ادامه به اصل موضوع خواهم پرداخت.‌ اولين نكته اين است كه چرا شبكه 4 كه معمولا بيشتر به مباحث علمي مي پردازد، كمتر مورد توجه مخاطبان مردمي قرار مي گيرد. دومين نكته اينكه چرا صدا و سيما با دعوت از نخبگان اجتماعي در زمينه هاي مختلف (  نه صرفا دعوت از يك سري از افراد خاص آنهم به طور متناوب و گزینشی) در اين شبكه به دنبال جذب مخاطبين بيشتر نمی باشد.

شبكه ۴ را يكي از شبكه هاي خوب صدا و سيما مي دانم كه سعي كرده ام حداقل بخشي از زمان تماشاي تلويزيون را به مشاهده برخي از برنامه هاي مستند و علمي اين شبكه بپردازم.

در برنامه زاویه هفته گذشته مناظره ای بین دکتر هادی صادقی و دکتر حسن محدثی پخش شد كه در اين برنامه آقاي محدثي جامعه شناس به نقد صريح برخي از برنامه هاي صدا و سيما به ويژه حوزه تحليل هاي سياسي پرداخت و مجري برنامه هم مانع و مزاحمتي براي قطع كردن صحبت هاي محدثي ايجاد نكرد و حتي در بازپخش آن نيز سانسوري دیده نشد، اين اتفاق نيك در صدا و سيما را به فال نيك مي گيرم اينكه اخيرا رويكرد این رسانه نسبت به گذشته تغييراتي در راستای دعوت از نخبگان اجتماعي ايجاد كرده و اجازه مي دهد كه صداي بيشتري از مردم از طريق قاب هاي رنگي تلويزيون جمهوري اسلامي ايران به گوش مسئولان برسد.

لذا ابتدا به عنوان کسی که دغدغه­ مسائل اجتماعي جامعه خود را دارد و سپس به عنوان شخصي كه سال­ها پاي درس اساتید جامعه شناسي نشسته ام، برخود لازم مي دانم که از حركت رو به جلو صدا و سيما مجدانه قدرداني نمايم و تقاضا دارد اين روند همچنان ادامه يابد و با دعوت از نخبگان و چهره هاي مختلف علمي با ديدگاه هاي متفاوت؛ مشكلات مبتلابه جامعه را رصد و چاره جويي نمايند.

اين رویکرد از سوی مديران صدا و سيما، به تبع طيف بيشتري از اندیشه های متكثر جامعه را راضي نگه مي دارد. چرا كه مردم به دنبال شنيده شدن صداي بحق شان از طريق رساله ملي كشور خود هستند نه رسانه ای از کشوری دیگر. حال آنكه هدف و آرمان انقلاب اسلامي نيز همين بوده تا صداهاي بيشتري شنيده شود و نظام تک صدایی برچیده شود.

قطعا با شنيده شدن همه صداها، حفره ها و شكاف هاي عميق اجتماعي بين مردم و مسئولين كمتر خواهد شد و مسائل و مشكلات جامعه بيشتر پايش خواهد شد و از طرفي اعتماد اجتماعي جامعه نسبت به صدا و سيما افزايش می یابد؛ و دیگر در جستجوی شنيدن صدای درون جامعه خود از طریق رسانه های ديگری نخواهند رفت.

اما چند نكته در مورد دكتر محدثي يكي از مناظره كنندگان برنامه زاويه. حسن محدثي را نزديك به يك دهه است می شناسم آن هم نه شناختي به صرف نام و نشان بلكه شناختي از نوع معرفتي، در دو مقطع كارشناسي ارشد و دكتري در كلاس هاي درس ايشان تلمذ داشته ام، محدثي قبل از اينكه به دانشجو درس تخصصي جامعه شناسي بياموزد، اخلاق علمي و اجتماعي مي آموزد و خود نيز انساني کنش­گر، نيك اندیش و متواضع است. نكته اي كه در اكثر كلاس هاي ايشان شنيده مي شود اين است كه فساد در علم مي تواند سرمنشاء فسادهاي بسيار زياد در دل جامعه و مسئولان بپروراند.

محدثي روحاني زاده اي است كه در دوران جنگ نيز در جبهه های جنگ تحمیلی حضور داشته است. وی در حوزه جامعه شناسي دين سال­هاست كار تجربي و علمي انجام داده و مسلماني اش شناسنامه اي نيست بلكه در عمل نيز اصول اخلاقي يك مسلمان واقعي را داراست و همين باور باعث شده كه نتواند به عافیت طلبی، محافظه کاری و نان به نرخ روزخوری دچار شده و چشمان خود را بر مسائل و مشكلات جامعه خود ببندد؛ از طرفی برای دیگر ادیان نیز احترام وافر قائل است و حریت و آزادگی در اندیشه علمی و اخلاقی وی جاری و ساری است.

محدثی بر اين باور است كه نظام سياسي كشور بايد در ارتباط نزديك با مردم پويايي داشته باشد و متناسب با شرايط اجتماعي دست به اصلاح بزند. او مخالف شكل گرفتن انقلاب جديدي در ايران است و لازمه رشد و شكوفايي نظام سياسي كنوني را اصلاح مي داند نه دگرگوني یا انقلاب.
این ویژگی ها تنها بخش کوچکی از اندیشه محدثی است و امیدوارم تعداد انسان های راستینی چون ایشان در جامعه همواره مورد تکریم قرار گیرند و از پژوهش های مشفقانه آنان بهره کاربردی گرفته شود.

* عابدین عابدی زاده

دیدگاه‌ها