آینه جم :ممکن است در نگاه نخستین، سمت و سوی سیاسی این یادداشت پررنگ تر به چشم آید اما این نوشته،  نقدی است بر نوعی رفتار اجتماعی که روز به روز در میان جامعه ما و بویژه در میان مسئولان در حال گسترش است و آن وارونه کردن مفاهیم و از شکوه و خاصیت انداختن معانی واژه ها است. از این نظر یادداشت زیر می تواند صبغه ای اجتماعی داشته باشد و اگر تلاش آن در برملا کردن نوعی رفتار که واژه ها را از مفاهیم اصلی خود تهی می کند، موفق باشد، می تواند حتی نوعی یادداشت ادبی نیز به حساب آید:

«به آزادی بیان اعتقاد کامل دارم، به همین دلیل تا به امروز در مقابل تمام بدرفتاری ها سکوت کرده ام.»

به نوشته سایت خبری پیغام؛ این سخنان استاندار بوشهر که با لحنی کاملاً حق به جانب، چند روز پیش در دیدار با اعضای شاخه استانی یکی ازاحزاب بیان شده است، متاسفانه به دلایل متعددی با واقعیت های رفتاری ایشان فاصله دارد. بخشی از این دلایل به قرار زیرند:

1- استاندار بوشهر گفته است که به آزادی بیان اعتقاد کامل دارد و به همین دلیل هم در مقابل "تمام بدرفتاری ها" سکوت کرده است. به احتمال زیاد منظور وی از "بدرفتاری ها" انتقادهای منتقدان است. همین که وی انتقاد شهروندان را "بدرفتاری" می داند، مشخص می کند که او تا چه حد به آزادی بیان اعتقاد دارد!

2- نفس سکوت در برابر انتقاد منتقدان یا به قول استاندار بوشهر، "بدرفتاری ها" بدون در نظر گرفتن موقعیت سکوت کننده و نحوه سکوت او، نشانگر اعتقاد به آزادی بیان نیست. گاه ممکن است سکوت یک مسئول در برابر انتقادها خویشتندارانه و مداراجویانه و همراه با ارائه پاسخ منطقی و شفاف به انتقادات باشد؛ گاهی نیز ممکن است این سکوت به قصد تحقیر انتقاد کنندگان و از سر بی محلی به آنان صورت گیرد. با تامل در رفتارهای سه ساله استاندار بوشهر می توان دانست که سکوت وی در برابر منتقدان چگونه بوده است.

تجربه سه سال زمامداری استاندار بوشهر نشان می دهد که او در این سه سال، خود عامدانه و مغرورانه به هیچ پرسش یا شبهه ای از منتقدان پاسخی اقناعی و منطقی نداده است و با بی توجهی به انتقادات، عملا به افکار عمومی بی توجهی کرده است. علت این رفتار احتمالا آن است که وی هر انتقادی از خود را "بدرفتاری" می داند و تنبیه بدرفتاران هم از نظرگاه او بی پاسخی است.

در حالی که مثلا طرح برخی از شبهات در باره مدرک تحصیلی استاندار که شبهه ای عادی در باره هر مسئولی در سراسر دنیا به شمار می رود، بدرفتاری نیست و یا طرح این پرسش از جانب منتقدان که چرا باید پسر عمه مدیر کل دفتر استاندار بدون هیچ پیشینه مفید کاری به ناگهان از پست کارشناسی یک اداره به سمت بخشدار ویژه یک منطقه حساس و استراتژیک منصوب شود و یا چراهای متعدد دیگر در موارد مشابه، یک انتقاد بحق و مساله ای در ذهن افکار عمومی است که باید به طور اقناعی بدان پاسخ داد نه بدرفتاری.  ظاهرا در میان خیل مشاوران و معاونان نیز کسی پیدا نمی شود تا به استاندار کم تجربه بوشهر تفهیم کند که چنین سکوتی در برابر انتقادات و شبهات، هر معنایی داشته باشد، دست کم به معنای اعتقاد به آزادی بیان نیست.

3- اگر منظور از سکوت ادعایی استاندار بوشهر، پاسخ ندادن به انتقادات باشد که این رفتار اصولا فضیلتی نیست که قابل بیان و فخرفروشی باشد و اگر منظور عدم پیگرد حقوقی و قانونی منتقدان یا به قول ایشان بدرفتارها باشد، باید گفت که شکایت نکردن از منتقدان اختصاص به دوره زمامداری وی ندارد و دردوران مسئولیت استانداران قبلی حتی در دوره اصول گرایان نیز سابقه داشته است.

در دوران اصلاحات نه تنها استانداران با منتقدان  مداراجویانه تر برخورد می کردند بلکه همواره با آنان نشست های منظم و دوره ای برگزار می کردند. حتی در دوره اصول گرایان، نخستین استاندار بوشهر که همانند استاندار فعلی چهره ای بومی بود، برای برخی منتقدانش هدیه می فرستاد و بدین شیوه از انتقادشان تشکر می کرد.

او بر خلاف استاندار فعلی که فخر و فخامتش اجازه نمی دهد پای از کاخ استانداری بیرون نهد، بدون هیچ اعوان و انصار و همراهی به طور سرزده به دفاتر نشریات عموما منتقد خود سرکشی و با آنان گفت و گو می کرد. در میان استانداران اصول گرای بعدی نیز جز دو تن که با نشریات اصلاح طلب مرزبندی سیاسی ایجاد کردند و تقابلشان از نوع تضاد آشکار سیاسی بود، آخرین استاندار در مدت چندماه استانداری اش با منتقدان کاملا مداراجویانه برخورد می کرد و  منصفانه باید گفت که مثل استاندار کنونی، منتقدان خود را به بدرفتاری متهم نکرد.

4- اگر چه استاندار بوشهر به گفته خودش در این مدت در برابر بدرفتاری ها سکوت اختیار کرده است، اما به جرات می توان گفت که منتقدان در هیچ دوره ای به اندازه دوره تصدی وی تحت فشار روحی و روانی نبوده اند. او بر خلاف همه استانداران پیشین نخستین کسی بود که به جای توسل به راه های قانونی و متداول پاسخگویی از طریق روابط عمومی، حلقه ای از نزدیکان و خویشاوندان و برخی افراد کم مایه را در اطراف خویش ایجاد کرد که به محض طرح هر انتقادی از سوی هر منتقدی وی را به انواع تهمت ها و توهین ها بنوازند و با شدت و حدت به سوی هر انتقادگری هجوم آورند و آشکارا و علنی وی را به شکستن گردن تهدید  کنند تا جرات انتقاد را از او و دیگران بگیرند.

امروز از تعداد این افراد در سومین سال زمامداری آقای استاندار به شدت کاسته شده است اما هنوز هم هستند کسانی که هر انتقادی از استاندار را با نثار تهمت و ناسزا پاسخ می دهند. در چنین وضعیتی بود که دستگاه عریض و طویل روابط عمومی استانداری پس از دو تغییر در سطح مدیرکل این دستگاه، به موجودی بی خاصیت تبدیل شد چنان که اکنون پس از چندماه فقدان مدیر، وجود و عدمش اصلا احساس نمی شود. از آقای استاندار باید پرسید که آیا حال و روز دستگاه روابط عمومی و پاسخ گویی مهم ترین دستگاه اجرایی استان باید چنین باشد و آیا بی خاصیت کردن چنین دستگاهی که می توانست مهم ترین نهاد پاسخگویی در استانداری باشد، به معنی اعتقاد به آزادی بیان است؟

5- سخنان استاندار بوشهر حتی در باره سکوتش در برابر انتقادها یا به گفته وی "بدرفتاری ها" نیز صادقانه نیست. او نه تنها بعضا با انواع ترفندها در صدد ایجاد محدودیت برای برخی از منتقدانش برآمده است بلکه با توسل به شیوه ای که از یک مدیر ارشد دولت معتقد به حق انتقاد، کاملا غیر قابل انتظار است، در مجامع عمومی، منتقدان خود را به اتهاماتی نظیر "سهم خواهی" متهم کرده است.

او حتی در همین نشست اخیر خود با اعضای محترم حزب اعتماد ملی نیز به طور تلویحی و کنایی چنین اتهامی را در باره برخی منتقدانش آن هم در پوشش  "قدردانی از حمایت ها و همراهی حزب اعتماد ملی در استان از برنامه های دولت" بیان کرده و گفته است: "افتخار می کنم که اکنون میزبان حزبی هستم که به دنبال "سهم خواهی فردی" نیست و تنها مطالبات عمومی را پی گیری می کند." 

متاسفانه باید گفت  واژه "سهم خواهی" بسامدترین واژه در دوره استانداری استاندار کنونی نسبت به همه استانداران پیشین بوده است و این واژه بارها  چه از زبان شخص استاندار و چه از سوی یاران و اطرافیان، چون انگی بر پیشانی منتقدان خورده است.

با چنین توصیفاتی از نحوه برخورد استاندار کنونی با منتقدان، باید ادعای وی مبنی بر سکوت ناشی از اعتقاد به آزادی بیان را تنها یک "ناراست راست نما" تلقی کرد از آن روی که هیچ فرد معتقد به آزادی بیان انتقاد منتقدان خویش را "بدرفتاری" توصیف نمی کند. معتقدان به آزادی بیان وجود منتقدان را برای خود موهبت تلقی می کنند و پاسخ گویی به انتقادها و استقبال از منتقدان و جایگاه دادن به آنها را از اصول تخطی ناپذیر خویش می دانند. آیا استاندار کنونی بوشهر این گونه بوده است؟

نوشتن دیدگاه