آینه جم ، در حالی تابستان نفس هایش در شهریورماه به شماره افتاده که استان بوشهر با مشقات فراوانی توانست از بحران جدی کم آبی که می رفت مشکلاتی گسترده برای مردم ایجاد کند جانی سالم به در برد .

به گزارش آینه جم ؛ موضوع  کم آبی که سال هاست ناقوس آن نه تنها برای استان بوشهر بلکه برای فلات مرکزی ایران به صدا در آمده است با زحمات فراوانی در طی روزهای گرم امسال در این استان مدیریت شد هر چند که اگر همکاری مردم با متولیان مربوطه انجام نمی شد شاید شاهد یک بحران فراگیر در این استان کم آب بودیم.

در این راستا شهروندان مسئولیت ناپذیری نیز وجود داشتند که هر وقت جریان آب را احساس می کردند شلنگ به دست مشغول شستن خودرو، حیاط خانه و آبیاری باغچه های خانگی می شدند که این برای استانی که در بی آبی دست و پا می زند شگفت انگیز است.
 
 بسیاری از کارشناسان می گویند جز راه های «سلبی» چاره ای برای کاهش مصرف آب نمی توان یافت؛ كه پیش و بیش از همه راهکارها افزایش نرخ آب است.
 
آنها معتقدند که در ایران به شکل تعجب آوری نرخ آب، برق، گاز و سوخت پایین است و این ارزاني، شهروندان را به استفاده هرچه بیشتر و بالاتر از نیاز تشویق می کند، حال آنکه استانی مانند بوشهر به شدت برای تهیه آب در مضیقه است.
 
البته مجلس شورای اسلامی امسال مصوبه‌ای مبنی بر افزایش قیمت آب داشت که قیمت بالا رفته به قدری اندک است که مطمئنا نمی تواند کمکی به کاهش مصرف کند.
 
مجلس در مصوبه اخیر خود قیمت آب هر مشترک را 15 تومان بیشتر کرد و البته نه با هدف مدیریت مصرف آب بلکه برای اینکه وزارت نیرو منبع مالی تازه ای برای آبرسانی به مناطق روستایی و عشایری بدست آورد.

البته استفاده بی رویه و به صورت غیرمجاز از شبکه آب شرب در شهرهای بالادست و علی الخصوص سکونت گاه های غیررسمی استان بوشهر ، بیشترین تاثیرگذاری در قطعی و یا کمبود آب در برخی شهرستان های جنوبی استان را در برداشت به گونه ای که با وجود تلاش های گسترده برای مدیریت آب بر اساس میزان آب ورودی به استان ، باز هم شاهد بودیم که برخی هروندان قادر به گرفتن آب حتی در فواصل 48 ساعته هم نبودند .

در کنار این وضعیت بخشی از کشاورزان نیز که به منابع آب شرب خوبی در ورودی های استان دسترسی دارند بی محابا از آب شرب لوله کشی برای کشاورزی و دامداری استفاده می کنند که این روند غلط باید تصحیح شود.

نکته قابل ذکر این است که بخش عمده ای از مردم هنوز با اثرات کم آبی در ایران به شکل علمی و کارشناسی اطلاع چندانی ندارند و چندان خود را موظف به مصرف بهینه نمی کنند در حالی که آموزش های هدفمند توسط متولیان امر از یک سو و فرهنگ سازی متناسب این شرایط از سوی دیگر می تواند در مصرف بی رویه آب موثر واقع شود .

شاید اگر خیلی از ماها بدانیم که با استفاده از سردوشی ها و شیرهای کم مصرف که آب را با هوا ترکیب می کنند می توان جریان مصرفی را ۶ تا ۹ لیتر در دقیقه کاهش بدهیم و همچنین با تعمیر فلاش تانک ها، ۵/۳۶ لیتر و با تعمیر دیگر نشت ها ۵/۵۶ لیتر در روز به ازاء هر نفر در مصرف آب صرفه جویی کنیم از همین امروز نگاهی نو به مقوله مصرف می انداختیم .

البته آمارها به اندازه کافی گویاست. این که سهم هر ایرانی از آب سالم طی نیم‌قرن گذشته بیش از ۷۵ درصد کاهش یافته است به خوبی نشان می دهد که کم شدن منابع آبی یک تهدید بزرگ برای کشوری مانند ایران است که به لحاظ جغرافیایی بیشتر سرزمینش در منطقه گرم و خشک قرار دارند و چندان منابع آبی پایداری نیز ندارند بماند که استانی مانند بوشهر که نیازهای 92 درصدی اّب خود را از خارج از استان تامین می کند خیلی بیش از این آمار درگیر موضوع تامین آب از خارج از استان است.

بررسی شاخص های تولید و توزیع آب نشان می دهد که یک خانوار 5 نفری در استان بوشهر به طور متوسط نیازمند 17 متر مکعب آب مصرفی در طول یک ماه است که آمارهای موجود نشان می دهد مردم استان بوشهر بیش از این مقدار آب مصرف می کنند .

هر چند مسئولان آب استان آماری در اختیار رسانه ها قرار نداده اند که طی سال های گذشته بدین سوء با توجه به این که به دلیل تداوم خشکسالی ، کاهش شدید نزولات جوی و سخت تر شدن تامین منابع آبی برای استان ، چه میزان مردم در مصرف آب علی الخصوص در پیک مصرف بهار و تابستان صرفه جویی می کنند اما نگاهی به مصاحبه های آنها نشان می دهد که هر سال شاخص مصرف استان نسبت به مقیاس کشوری روند کاهش لاک پشتی نیز بخود گرفته است که این وضعیت می تواند مفید نیز ارزیابی شود .

با این شرایط و حتی تقویت حس خوب درست مصرف کردن برای شهروندان استان بوشهر، منابع آبی موجود به اندازه ای کم می باشد که حتی با بهینه مصرف کردن به این شکل لاک پشتی با توجه به این که آب به میزان مورد نیاز وارد استان می شود نمی تواند از بحران کم آبی در سال های آینده در صورت تدوام خشکسالی جلوگیری کند که نیازمند داشتن منابع آبی پایدار برای استان بوشهر است .

برای این استان تنها راه علاج ، شیرین سازی آب دریا به عنوان یک ظرفیت مسلم است که نه تنها استان بوشهر بلکه بخش هایی از استان های همسایه را می تواند از خطر بحران بی آبی نجات دهد .

هر چند مسئولان استان بوشهرخیلی دیر به فکر استفاده از آب شیرین کن ها برای شیرین سازی آب دریا شده اند اما با راه اندازی یک سایت آب شیرین کن در کنگان در سال گذشته و اتمام پروژه آب شیرین کن شهر بوشهر تا ماه های ابتدایی پاییز امسال در کنار شش سایت آب شیرین کن در شهرهای ساحلی استان ، افق های روشنی در پیش چشمان مردم صبور این سامان باز شده که می تواند نوید بخش روزهای خوب در روزهای گرم سال آینده برای داشتن آب قابل شرب مناسب باشند .

این اتفاق میمون را به فال نیک گیریم اما فراموش نکنیم که فرهنگ استفاده از آب را باید از همین امروز به فرزندانمان یاد دهیم تا قدر این ماده حیاتی که می تواند بستری برای کشمکش و نزاع بین انسان ها در نیم قرن آینده در جهان باشد بهتر درک کنند.

یادداشت : مهرداد جشنی پور؛ خبرنگار و فعال رسانه- سوک

نوشتن دیدگاه