حکمت عدم تصریح:

1-      قران  کتابی است که به بیان کلیات می پردازد نه جزئیات، اصل امامت به صراحت در قرآن ذکر شده است اما جزئیات و مصادیق آن به خاطر مصالحی، به صراحت نیامده است و تبیین جزئیات به عهده پیامبرصلی الله علیه و آله نهاده شده است. اگر در قرآن نامی از بیشتر پیامبران برده نشده است تنها 26 تن نام برده شده اند دلیل آن نیست که آنان، پیامبر یا رسول نبوده اند

ابوبصیر می گوید: از امام صادق (ع) درباره آیه  " اطیعوا الله و اطیعوا الرسول و اولی الامر منکم (سوره نسا آیه 59) پرسیدم فرمود: اولی الامر علی بن ابی طالب وحسن و حسین علیهم السلام است. گفتم مردم می گویند: چرا نام علی و اهل بیت ایشان در کتاب خدا نیست؟ فرمود: به آنان بگو: نماز بر رسول خدا صلی الله علیه و آله نازل شد ولی خداوند رکعات آن را که سه یا چهار تاست (در کتابش) نام نبرد، تا انکه رسول خدا صلی الله علیه و آله آن را برای مردم تفسیر کرد. زکات بر ایشان نازل شد ولی اینکه از چهل درهم، یک درهم زکات دارد را نام نبردند تا آن که رسول خدا صلی الله علیه و آله  برای آنان مقدار زکات را تفسیر کرد. و حج نازل شد و خداوند به مردم نفرمود هفت با رطواف کنید تا آنکه رسول خداوند صلی الله علیه و آله  برای مردم تفسیر کرد.(کافی ، ج1، ص286)

2-      یکی دیگر از حکمت های عدم تصریح نام ائمه در قرآن آزمون امت بوده که در سرنوشت نسل ها اثر مستقیم دارد.

برای توضیح این مطلب تذکر چند نکته ضروری است.

الف) آزمون خداوند از همه افراد بشر و نیز تمام امت ها قطعی است.

ب) شیوه ی آزمون خداوند از افراد و امت ها متفاوت است، برخی را با گل خشکیده که در آن روح دمیده امتحان می کند؛ مانند امتحان فرشتگان و برخی را با ممنوعیت از ماهی گیری، در روز شنبه و فراوانی ماهی در همان روز در نهرها، مانند امتحان یهودیان و... بالاخره هر فردی و امتی را با امتحان های گوناگون می آزماید.(صحیح بخاری، باب کتابه العلم، ج1 ف ص 222/ مسند احمد، حدیث 2992/ صحیح بخاری، ج 5، باب مرضی النبی و وفاته، ص138)

ج) یکی از آزمون های الهی از این امت در چگونگی پیروی آنان از پیامبر خداست. خداوند برای اجرای این آزمون  و پیش گیری از هر نوع عذر و بهانه، مقدمات آن را بدین گونه فراهم کرد:

·          حرمت و منزلت رسولش را به امت نمایاند.

·         اطاعت از دستور پیامبرش را صادر کرد.

3-      پیامبر صلی الله علیه و آله نیز بر لزوم و ضرورت اطاعت از سنت خود و پیروی از دستورات خود در تمام اعصار تاکید کرده است، و وقوع تخلف را در این امت پیش بینی و امت را از این تخلف و نافرمانی، بر حذر داشته اند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند « نزدیک است مردی بر اریکه ی قدرت تکیه زند و چون از حدیث من سخنی به میان می گوید: بین ما و شما کتاب خداست، هر چه حلال در آن یافتیم حلال می شمریم، و هر چه حرام یافتیم حرام می دانیم. ( سپس پیامبر خدا فرمودند) آگاه باشید هر آنچه را رسول خدا حرام کرد همانند آن چیزی است که خداوند حرام کرده است...»

نشانه های حرکات و مقابله ها با خلافت امام علی (ع) و تمهید مقدمات برای تصاحب خلافت، از اواخر عمر پیامبر پدیدار شد، در شب عقبه گروهی قصد ترور پیامبر خدا(ص) را داشتند. در روز پنج شنبه چند روز قبل از وفات آن حضرت، مانع از نوشتن وصیت شدند تا مبادا نامی از امام علی و اهل بیت علیهم السلام به عنوان خلفای بعد از پیامبر(ص) در آن آورده شود. در فرستادن لشکر اسامه بن زید برای مقابله با لشکر روم، با دستورات اکید حضرت برای پیوستن به لشکر، مخالفت کردند تا مبادا خلافت برای امام علی علیه السلام تمام شده و از ان محروم شوند.(طبقات ابن مسعود، ج 2، ص 192، چاپ بیروت/ عیون الاثر، ج 2، ص 281/ النلل و النحل، ج 1، ص 29)

نتیجه:

خداوند متعال در این مسئله مهم؛ یعنی ذکر اسامی امامان از اهل بیت علیهم السلام در قرآن امت اسلامی را امتحان کرده تا نفوسی که در مقابل دستورات خداوند و پیامبر تسلیم هستند، از نفوس متمرد و سرکش جدا شده و شناسایی شوند. به عبارتی از روایات معصومین علیهم السلام و تحقیقات رجال دین به این نتیجه می رسیم که از جمله موجبات ابهام و عدم تصریح  به نام مقدس امیرالمومنین به عنوان ولی امر مسلمین در متن قرآن  موضوع صیانت قرآن از تحریف بوده است، زیرا منافقان خطرناکی که با پنهان داشتن کفر درونی خود، دست ایمان به پیغمبر اکرم (ص) داده بودند در راه رسیدن به اهداف خود از اقدام به هر نوع جنایت و جورو ستم  (چنانکه تاریخ پس از رحلت رسول اکرم به خوبی نشان داد) حتی به خاندان پیامبر در فجیع ترین صورت خودداری نمی کردند.

پیشاپیش عید سعید غدیر روز کامل شدن دین مبین اسلام، روز امامت و ولایت مولی متقیان امیرالمومنین علی (ع) را که با دستان با کفایت نبی اکرم محمد مصطفی (ص) در غدیر خم رخ داد به تمامی شیعیان جهان بویژه همشهریان عزیزم تبریک می گویم

نویسنده:محسن عباسی دانشجوی کارشناسی ارشد شیمی دانشگاه فردوسی مشهد