آینه جم- غلامعلی زارعی

سید ابراهیم رئیسی پایان این هفته به بوشهر می آید، اما سرنوشت پارس شمالی به عنوان یکی از رویاهای سه شهرستان دشتی، تنگستان و دیر در هاله ای از ابهام و در آستانه حذف قرار گرفته است.

مدیرعامل سازمان منطقه ویژه پارس اخیرا با حضور در جمع محدود کارکنان مدیریت منطقه پارس شمالی از حذف پارس شمالی از چارت ساختار سازمانی منطقه ویژه و انتقال کارکنان آن به عسلویه خبر داده است.

انتقالی که از ابعاد مختلف قابل بحث و مداقه است.

«سخاوت اسدی» بر اجرای دستوری تاکید دارد که عاملان و آمران آن از کار برکنار شده و بعید نیست برای برخی تصمیمات نسنجیده مثل کرسنت و... راهی دادگاه شوند.

زنگنه وزیر سابق نفت هرگز نمی‌خواست بدلی برای فعالیت‌های شتابزده اش در پارس جنوبی توسط منتقدان او در پارس شمالی احداث شود.

او با شعار تمرکز بر میادین مشترک حتی در مناطق میانی و کویری کشور و حتی زادگاه خودش (کرمانشاه) پالایشگاه و پتروشیمی ساخت اما در میدان پارس شمالی و میادین مشترک این مجموعه اجازه کمترین سرمایه‌گذاری نداد.

کسی چه می‌داند، شاید رئیسی که به بوشهر آمد متوجه این نگاه تقابلی بشود و در حالیکه کشور برای تامین گاز از امسال وارد فضای بیم و امید می‌شود، پرونده پارس شمالی و شش، هفت میدان گازی زیر مجموعه که در سرحدات دریایی، با حفر چاه افقی امکان دستبرد بدان هست را طلب کند و رویای شصت ساله مردم سه شهرستان را زنده کند.

سابقه پارس شمالی از دوره پهلوی تا امروز

شش سال پس از پارس شمالی در دهه آخر عمر حکومت پهلوی، میدان مشترک گازی پارس جنوبی کشف شد. پارس شمالی با وقوع انقلاب و جنگ تحمیلی در حالی که تجهیزاتش در گمرک آبادان آماده ترخیص بود، در سایه بزرگ میدان مشترک پارس جنوبی قرار گرفت.

وقتی قرارداد ذوب آهن اصفهان با روس ها امضا شد، پارس شمالی نیز در عمق چهار هزار متری دریا و در فاصله ده تا پانزده کیلومتری سواحل دشتی، کشف شد.

از ۱۳۴۲ که فعالیتهای اکتشافی شروع شد تا ۱۳۴۵ که اولین چاه توصیفی حفر شد تا ۱۳۴۶ که خبر رسمی کشف این میدان منتشر شد، در فاصله این چهار سال شعله ای در عمق تاریکی این حدود جغرافیایی روشن بود.

کور سویی در دل بسیاری از مرزنشینان این حوالی، شاید آنسوی سکه زندگی محنت زده خود را نیز ببیند.

اما بعد از اینکه هاشمی رفسنجانی، کلنگ پارس جنوبی را در سال ۷۶ زد و خاتمی برای بهره برداری از آن پنج فاز پالایشگاهی را افتتاح کرد، مردی با کاپشنی ساده برای تحقق شعار قطع دست مافیای نفت و آوردن نفت بر سر سفره های محقر مردم پا به قوه مجریه کشور گذاشت.

احمدی نژاد برای ساخت یک منطقه مستقل از پارس جنوبی که بدلی باشد برای پارس جنوبی که نتیجه کار اصلاح طلبان ارزیابی می شد، پارس شمالی را برای تحقق رویای خود مناسب دید.

سال ۸۴ پارس شمالی کج دار و مریز از سایه سیاه پارس جنوبی خارج شد و به مدار توجه کشور بازگشت. قرار بود همزمان با احداث خط لوله صلح، پارس شمالی و چهار فاز آن نیز به تدریج به بهره برداری برسد.

سال ۸۵ قرارداد توسعه پارس شمالی میان ایران و چین به امضا رسید و همه چیز برای تولید LNG از این میدان باز تعریف شد. قراردادی که با تهدید امریکا و تحریم ها انجام آن چراغ خاموش پیش می رفت و کمتر اطلاعی از زیر دست سرمایه‌گذاران محافظه کار چینی به روزنامه‌ها درز نمی‌کرد.

شهریور سال ۸۶، نوذری، سرپرست وقت وزارت نفت حکم پارس شمالی را به نام سید عبدالجلیل رضوی زد که آن زمان مدیرعامل منطقه ویژه پارس بود. رضوی بعد از این حکم از کلنگ زنی پارس شمالی در آینده نزدیک سخن گفت.

فروردین سال ۸۷ اولین تاریخی بود که به عنوان کلنگ زنی آغاز عملیات اجرایی پارس شمالی و میادین گازی و نفتی پیرامون این مخزن مطرح شد.

تحریم ها و تعلل کارگزاران و عدم توانمندی مدیران در تحقق وعده ها، کلنگ زنی پارس شمالی را به اردیبهشت سال ۸۹ برد.

در حالی که مناقصه پایه سکوهای پارس شمالی نیز برگزار شد و حتی فعالیت اجرایی جکت‌ها در این میدان و حفاری توصیفی در میادین گلشن و فردوسی نیز انجام شد اما کلنگ توسعه خشکی پارس شمالی به زمین زده نشد.

بالاخره در فروردین سال ۹۰ پیروز موسوی مدیر عامل وقت منطقه ویژه پارس، رسما از خروج این طرح از اولویت های وزارت نفت خبر داد و رویای احمدی نژاد و مردم پیرامون این مخزن گازی به محاق رفت.

شوربختانه رویای پارس شمالی، حالا نزدیک به شصت سال از عمرش می‌گذرد و بعید نیست با تعلل مدیران استانی به زودی محو و از یاد و خاطر مردم دشتی، تنگستان و دیر به عنوان سه شهرستان مرتبط با آن برود.

نوشتن دیدگاه